800x600

« بسم الله الرحمن الرحیم »

طرح درس علوم پایه سوم ابتدایی (صفحات 23-22-21 کتاب )

 

اهداف درس :

1-    انواع حالت های مواد را نام ببرد.

2-    مواد را به صورت جامد ، مایع و گاز تقسیم بندی کند.

3-    آشنایی با حالت گاز و کاربرد آن

4-    تشخیص و بیان ویژیگی مواد گازی

5-    چند مواد گازی را نام ببرد.

 

ایجاد انگیزه وارزشیابی ورودی:

ابتدا توجه بچه ها را به صفحه ابتدایی درس (صفحه 20 کتاب) جلب می کنیم و با توجه به اینکه بچه ها با مبجث مواد جامد و مایع و ویژیگی آنها از پیش آشنا هستند از آنها می خواهیم در این تصویر این مواد را پیدا کنند ( در این تصویر بادکنک کیک تولد پارچ و لیوان محتوی نوشیدنی وجود دارد.)  بچه ها دو حالت مایع و جامد را در این تصویر پیدا کنند و اگر نتوانستند این مواد را پیدا کنند با ارائه توضیحاتی ویژیگی این مواد را یاداوری می کنیم و در واقع با این درخواست از بچه ها که مواد جامد و مایع را در این درس پیدا کنند ما از میزان وجود اطلاعات زمینه در بچه ها که همان آشنایی با جامدات و مایعات است آشنا می شویم .

و در ادامه به دانش آموزان می گوییم علاوه بر اینکه مواد به صورت مایع و جامد است مواد به صورت دیگری هم وجود دارد که امروز با هم و با همکاری هم با آن آشنا می شویم.

 

روش آموزش مدل کلاس:

آموزش حالت گاز در قالب بازی مدل نشستن بچه ها به صورت U شکل

مراحل آموزش به همراه ارزشیابی تکوینی:

ابتدا وسایل و موادی که برای ساختن حباب از قبل و به تعداد گره ها آماده کرده ایم بین گروه ها تقسیم می کنیم( مواد و وسایلی از جمله : صابون قالب قاشق یا هم زن لیوان اب گرم حلقه سیم یا نی به تعداد دانش آموزان ) و سپس از گروه ها می خواهیم با همکاری هم  صابون را رنده کنند و در مرحله بعد از آنها می خواهیم به اندازه یک قاشق صابون رنده شده را در لیوان حاوی آب گرم بریزند و آنقدر آنرا هم بزنند تا صابون آن ناپدید شود و با استفاده از حلقه سیم یا نی حیاب بسازند و حباب بازی کنند و سپس سعی کنند حباب های بزرگتر بسازند و سپس با پرسیدن سوال این بازی آموزشی را هدایت می کنیم:

1-      این حباب هایی که درست کرده اید از چه چیزی پر شده اند؟ ( بچه ها جواب می دهند : از هوا )

2-       هوا در کجا وجود دارد؟ ( جواب می دهند: درهمه جا و در دور و اطراف ما )

3-      آیا هوا در همه جا پخش می شود یا نه ؟ ( جواب می دهند : بله)

 در این جا به دانش آموزان می گوییم هوا هم مانند مانند آب و صابونی که برای ساختن حباب استفاده کردید ،یک ماده است  اما این ماده حالت جامد و مایع ندارد بلکه حالت گاز دارد و گاز در همه جای ظرف پخش می شود.

در ادامه به هر کدام از دانش آموزان یک بادکنک می دهیم و از آنها می خواهیم آن را باد کنند و سپس از آنها می پرسیم : 1- داخل بادکنک چیست ؟( بچه جواب می دهند هوا یا گاز )

2- چرا هنگام باد کردن بادکنک اندازه آن به تدریج بزرگتر می شود؟( جواب می دهند :  زیرا هوا وارد آن می شود و هوا در همه جای بادکنک پخش می شود)

ارزشیابی پایانی :

نام مواد و وسایل که برای ساختن حباب استفاده کرده اید در این جدول بنویسید و حالت جامد مایع و گاز بودن آن را مشخص کنی.

 

نام ماده

 

 

 

 

 

حالت ماده

 

 

 

 

 

 

 

منابع و وسایل مورد استفاده در تدریس این مبحث:

کتاب درسی- تخته وایت برد ماژیک -  صابون قالب قاشق یا هم زن-  لیوان اب گرم حلقه سیم یا نی به تعداد دانش آموزان

تکلیف منزل :

از بچه ها می خواهیم چند مورد استفاده از مواد گازی در زندگی روزمره شان ویا اینکه چند مورد از استفاده مواد گازی که مشاهده کرده اند در قالب یک جدول مثال بزنند و به کلاس ارائه دهند.

 

تهیه کننده فتحیه نامی

Normal 0 false false false EN-US X-NONE FA MicrosoftInternetExplorer4 /* Style Definitions */ table.MsoNormalTable {mso-style-name:"Table Normal"; mso-tstyle-rowband-size:0; mso-tstyle-colband-size:0; mso-style-noshow:yes; mso-style-priority:99; mso-style-parent:""; mso-padding-alt:0cm 5.4pt 0cm 5.4pt; mso-para-margin:0cm; mso-para-margin-bottom:.0001pt; mso-pagination:widow-orphan; font-size:10.0pt; font-family:"Times New Roman","serif";}

800x600

 

 

«بسم الله الرحمن الرحیم»

 

موضوع تحقیق: روش های تدریس در مقاطع مختلف

 

استاد مربوطه: خانم نامی

 

دانشجو: فتحیه نامی

 

سال تحصیلی 93-92

 

 

 

فهرست

 

 

مقدمه ......................................... 4

 

تعریف روش های تدریس ..................  5

 

روش حل مساله.............................. 6-5

 

روش پرسش و پاسخ................................7

 

روش بارش مغزی.................................8

 

روش تقسیم موضوع..................................8

 

طرح کارایی تیم.....................................9

 

روش تدریس خرد......................12-11-10-9

 

منابع و ماخذ...........................13-12

 

 

مقدمه

اهمیت و ثمر بخشی روشهای تدریس و یادگیری بهتر همواره مورد نظر دانشمندان و محققین علوم تربیتی بوده است از آغاز قرن بیستم توسط مومان و لای و سپس کلاپارد، ماریا منتسوری ، جان دیویی ، هربارت ، ثورندایک و همکارانش و ....در بسیاری از کشورها مطالعات زیادی به مدت چهل سال در مورد ثمر بخشی میزان روشهای آموزش در کلیه دروس انجام گرفت ( افشار، 1368، ص 183).

تاریخچه مطالعات نشان می دهد روشهای تدریس چه در پیشرفت تحصیلی دانش آموزان و چه در ایجاد انگیزه و رضایت خاطر ، پرورش شخصیت ، رشد خلاقیت آنان موثر است ، وظیفه معلمان در فرآیند تدریس تنها انتقال واقعیت های علمی به دانش آموزان نیست بلکه باید موقعیت و شرایط مطلوب یادگیری را فراهم نمایند و چگونه اندیشیدن و چگونه آموختن را به شاگردان بیاموزند. یعنی کار معلم نه تنها انتقال دانش ، بلکه پرورش توان تفکر منطقی و پرورش شخصیت سالم است و معلمان موفق برای شاگردان خود تنها عرضه کننده مطالب تخصصی نمی باشند بلکه شاگردان خود مطالب شناختی و اجتماعی و نحوه استفاده موثر از آنها را می آموزند ،در آموزش و پرورش نقش نیروی انسانی به خصوص معلم از مهمترین عوامل موثر در رشد و توسعه کیفی و محتوایی تربیت به شمار می آید .( معیری ، 1371 ، ص 98 ).

 

تعريف روشهاي تدريس

« روش" در مقابل واژه ي لاتيني «متد » به كار مي رود ، و واژه ي متد در فرهنگ فارسي « معين » و فرهنگ انگليسي به فارسي «آريانپور »به روش ، شيوه ،راه ،طريقه ، طرز ، اسلوب معني شده است . به طور كلي «راه انجام دادن هر كاري » را روش گويند .روش تدريس نيز عبارت از راه منظم ،با قاعده و منطقي براي ارائه درس مي باشد .

از مراحل مهم طراحي آموزشي، انتخاب روش تدريس است. معلم بعد از انتخاب محتوي و قبل از تعيين وسيله، بايد خط مشي و روش مناسب تدريس خود را انتخاب کند. به مجموعه تدابير منظمي که براي رسيدن به هدف، با توجه به شرايط و امکانات اتخاذ مي شود "روش تدريس" گويند.  
تدريس يک فرآيند است و فعاليتي است که در داخل يک الگو صورت مي پذيرد، الگوها
 وروشهاي  نوين تدريس متعددي توسط صاحبنظران معرفي شده اند که  مهمترين آنها به شرح زیر می باشد:

 روش حل مسئله

 روش بحث گروهی

 روش پرسش و پاسخ

روش بارش مغزی ( ذهن انگیزی )

روش همیاری از طریق تدریس اعضای تیم

روش همیاری از طریق طرح کارایی تیم

روش تدریس خرد

1- روش حل مساله :

در این روش با ارائه ی سؤالاتی از طرف معلم ، یادگیرندگان در موقعیتی مسئله دار قرار می گیرند. حل مساله را می توان به صورت فرآیندی در نظر گرفت که به وسیله ی آن یادگیرنده ترکیبی ا ز قواعد پیشتر آموخته شده را کشف می کند و می تواند برای رسیدن به راه حلی برای یک موقعیت جدید از آنها بهره گیرد ودر طی این فرایند به یادگیری جدید نایل شود. این موضوع تازه آموخته شده ، یک قاعده با قانون رده ی بالاتر است که یادگیرنده را قادر می سازد سایر مسائل از این نوع را حل کند.

مراحل تدریس به روش حل مساله :

* ارائه و بیان مساله.

* ارائه ی فرضیه .

* تقسیم دانش آموزان به گروههای چند نفره یا به صورت انفرادی و بررسی راه حل های موجود ، ارائه ی گزارش هر گروه در مورد راه حل پیشنهادی .

* تایید یا رد فرضیات با توجه به مباحث مطرح شده توسط گروهها ، تعمیم فرضیات تایید شده به موارد مشابه .

2- روش بحث گروهی:

روش بحث گروهی ، گفت و گویی سنجیده و منظم در باره ی موضوعی خاص و مورد علاقه ی مشترک شرکت کنندگان در بحث است . در این روش ، دانش آموزان با شرکت فعال در فعالیت های کلامی ابعاد مختلف یک مساله را مورد بحث قرار می دهند و در پایان نسبت به آن شناخت عمیق تری به دست می آورند. همچنین درک می کنند که دیگران نیز نظریاتی دارند وباید به نظریات آنان احترام گذاشت . استدلال کردن و گوش دادن به حرفهای دیگران را می آموزند و دارای روحیه ی تحمل آرا می گردند. همچنین از طریق بحث گروهی ، روابط گروهی را تمرین می کنند. در این روش ، وظیفه ی اصلی معلم تحلیل و ارزش یابی جریان بحث ، منطق ، سازمان و صحت مطالب گفته شده است . البته او می تواند نقش هدایت کننده ی بحث را داشته باشد و هر جا که بحث به بن بست برسد یا از مسیر اصلی خارج شود ، آن را به مسیر اصلی هدایت کند. هم چنین باید مراقب باشد که افراد بخصوصی ، بحث را به خود اختصاص ندهند.

مراحل تدریس روش بحث گروهی :

 * انتخاب موضوع مورد بحث .

* بیان هدف های آموزشی بحث .

* ابراز نظر همه ی اعضا در باره ی موضوع مورد بحث.

 

* انتخاب دو نمونه پاسخ که یکی به پاسخ مساله ی مورد بحث نزدیک تر و دیگری دورتر است با ذکر دلیل مطرح کننده.

* هدایت جریان بحث به سوی پاسخ مناسب و نتیجه گیری از بحث .

* نظرخواهی از دانش آموزان در باره ی پاسخی که به نظرمناسب است و انجام بحث و گفت و گو در این زمینه .

* ارزش یابی فعالیت های دانش آموزان شرکت کننده در بحث .

3- روش پرسش و پاسخ :

پرسش و پاسخ روشی است که معلم به وسیله ی آن شاگرد را به تفکر در باره ی مفهومی جدید یا بیان مطلبی از معلوم به مجهول تشویق می کند و با طرح سؤال های برنامه ریزی شده شاگرد را در کشف مفاهیم جدید هدایت می کند. سؤالات باید با توجه به زمینه های علمی شاگردان طرح گردد و به گونه ای مطرح شوند که توجه شاگردان را بر انگیزد و ذهن را به حرکت در آورد.

مراحل تدریس روش پرسش و پاسخ :

 *انتخاب عنوان توسط معلم : طرح سؤال یا مساله از ساده به مشکل .

*ارائه پاسخ از سوی دانش آموزان : دادن فرصت به دانش آموزان تا در باره ی موضوع فکر کرده و اطلاعات را جمع آوری و به بحث و گفت و گو بپردازند.

*نتیجه گیری : در این مرحله نکات مهم سؤالات دوباره مورد مرور قرار می گیرد و در تابلو یاداشت می شود . دانش آموزان باید تشویق شوند تانتیجه گیری را خود انجام دهند.

 4) روش بارش مغزی ( ذهن انگیزی) :

 در این روش دانش آموزان با آزادی تمام کلیه ی مطالبی را که درمورد موضوع به ذهنشان می رسد ، فورا"بیان می کنند، و به طور ناخودآگاه و فوری از یافته ها و دانسته های قبلی خود استفاده می کنند و آنها را به کلاس ارائه می دهند.به تدریج دانش آموزان مجموعه ی جملات و کلماتی را بیان می کنند که تمامی آنها در کنار یکدیگر می تواند بخش عمده ای از مطالب مرتبط با سر فصل مربوطه را ارائه دهد.

 مراحل تدریس روش بارش مغزی :

 *ارائه یک عنوان (موضوع) از سوی معلم به دانش آموزان .

*بیان فوری مطالب ، کلمات و جملاتی در مورد عنوان از طرف دانش آموزان .

*نوشتن مطالب دانش آموزان بر روی تخته سیاه توسط معلم .

*جمع بندی مطالب.

*نتیجه گیری .

5- روش تقسیم موضوع به بخش های مختلف ( همیاری ):

در این روش کلیه ی دانش آموزان به جای معلم در تدریس درس شرکت دارند. ویژگی اصلی این روش مشارکت دانش آموزان در انتقال مفاهیم و مطالب درسی به سایر دانش آموزان می باشد. دریادگیری از طریق همیاری تفاوت افراد گروه باعث کارآمد شدن یادگیری می شود. یکی از هدف های یادگیری از طریق این روش این است که دانش آموزان یاد بگیرند با هر کسی کار کنند و از این طریق موجب بالا رفتن پیشرفت تحصیلی فراگیران ، ایجاد ارتباط مثبت و انتقال تجاربی به آنها می شود که برای توسعه ی اجتماعی ، روانی و شناختی  سالم به آن نیاز دارند. 

مراحل تدریس به روش تقسم موضوع :

*تشکیل تیم های 6 نفره .

*تقسیم درس به اجزای مختلف

*مطالعه ی هر بخش توسط یکی از اعضای تیم .

*بحث و بررسی پیرامون مطالب هر بخش توسط اعضایی از هر تیم که آن بخش مشترک را مطالعه کرده اند.

*بازگشت هر فرد به تیم خود و توضیح برای هم تیمی ها به نوبت .

 6)روش طرح کارایی تیم :

 در این روش موضوع درسی در قالب متن ارائه می شود بعد سؤالاتی داده می شود که محتوا را تحت پوشش قرار می دهد. می توان دو نوع سؤال طرح کرد که یکی را در خود طرح یادگیری ودیگری را در پس آزمون به منظور درک فردی مورد استفاده قرار داد. فراگیران باید سؤالات را در حد متعارفی سخت بدانند، زیرا اگر آزمون خیلی سخت باشد ممکن است هیچ کس نتواند پاسخ را پیدا کند و اگر خیلی آسان باشد همه فراگیران جواب را می دانند .

 مراحل تدریس در روش طرح کارای تیم :

 *متن درسی برای مطالعه فردی فراگیران مشخص و سؤال یا سؤالات در اختیار آنان قرار می گیرد تا پاسخ دهند.

*پس از پاسخ گویی فردی به سؤالات در تیم ها بحث صورت می گیرد تا اعضای تیم در باره ی بهترین پاسخ به هر سؤال به توافق برسند.

*در جریان بحث اعضای تیم باید تفاوت بین " من با آن مخالفم " و " تو اشتباه می کنی" را به خاطر داشته باشند.

*پس از اتمام بحث پاسخ سؤالات ارائه می شود و به پاسخ های فردی از فعالیت اولیه و پاسخ های توافقی تیم توسط فراگیزان نمره داده می شود.

 7-تدریس خرد :

تدريس خرد به عنوان تدريس طراحي شده در مقياس کوچک , به منظور توسعه مهارت هاي تازه و پالايش مهارت هاي پيشين تعريف شده است (مک نايت,1971)                                            

گسترش مهارت هاي حرفه اي و تدريس به الگويي نيازمند است که سه عنصر تشکيل دهنده دارد برنامه ريزي,عملکردو ادراک.در طرح درس ها , معلم ناگزير از خرد کردن موضوعات اصلي به اجزاي کوچک است . هدف هايش را به وضوح مشخص مي کند و شيوه هاي مناسب را براي تدريس هر کدام برمي گزيند . عملکرد هايش نيز بايد به مهارت هاي خرد تجزيه شوند. اين مهارت ها , الگوهايي هستند که اقدام به تدريس را ممکن مي سازند.ادراک يا دريافت کنش هاي متقابل بين معلم و شاگرد روشنگر ذهن معلم نسبت به رفتار هاي خود در حين تدريس , تاثيرات آنها بر دانش آموزان و همچنين تغييراتي است که در دانش آموزان به وجود مي آيد.بنابراين دريافت ها و ادراکات بر برنامه ريزي و عملکرد هاي بعدي او تاثير مي گذارند.                                                     

تدريس خرد نه با پيچيدگي هاي تدريس در دروس و موضوعات اختصاصي برخورد مي کند و نه با مسائل و مشکلات کار در مدارس و کلاس هاي درس رسمي تلاقي دارد . در واقع بايد گفت تا زماني که معلمان , صلاحيت خود را در مهارت هاي پايه تدريس به اثبات نرسانيده اند نبايد گذاشت با چنين مسائلي درگيري پيدا کنند , زيرا بدون کسب مهارت هاي اوليه , هيچ معلمي هرگز نخواهد توانست بر مشکلات توامان کنترل دانش آموزان و ايجاد انگيزش در آنها فائق آيد . کسب مهارت هاي اوليه سبب مي شود معلم به آرامش و آزادي عمل برسد و هر ديدگاه نویي را به تجربه بگذارد . درس دادن تلاشي چند جانبه شامل انتقال مطالب ,توضيح , پرسش و پاسخ ,تشويق و ترغيب , گوش دادن و مجموعه اي از فعاليت هاي ديگر است . براي درس دادن شيوه هاي متعددي وجود دارد که هر کس مي تواند از ميان آنها شيوه اي را انتخاب کند (جويس و ويل,1972).                

حقيقت اينست که تدريس خرد به , سرعت و توسعه ي کسب مهارت هاي تدريس , کمک مي کند و خطاهاي عمده ناشي از بي مهارتي يا کم مهارتي را حذف مي کند و حس اعتماد به خود را پرورش مي دهد , اما شخصيت را يک شبه تغيير نمي دهد و همه مشکلات تدريس را نيز حل نمي کند و معلم را به يک معلم با استعداد و سرآمد تبديل نمي کند , بلکه فقط يک معلم بهتر تحويل مي دهد. تاجايي که ممکن است اجراي آموزش خرد را بايد گروه هاي 3 يا 4 نفري معلمان به عهده بگيرند , اين امر به افراد گروه امکان مي دهد در صورت تمايل با ديگر گروه هاي مربوط نيز همکاري کنند. در حالي که يک نفر مشغول تدريس مي شود , بقيه مي توانند با وسايل ضبط نوار ويدئويي  به مشاهده معلم و دانش آموزان بپردازند.هر يک از اعضاي گروه بايد به نوبت تدريس کنند. گفتگو ها در نشست هاي انتقادي بايددقيقا و بطور سازنده روي مهارت هايي متمرکز شوند که در تمرين مورد نظر بوده است . لازم نيست هر معلم , تمام برنامه هاي اجرايي ديگران را مشاهده کند , هر فرد مي تواند نوار ويدئويي تمام قسمت هاي اولين و آخرين اجراي خودش را در برنامه تدريس خرد ببيند . سپس به بحث هاي دوستانه درباره پيشرفت مهارت هاي خود بپردازند . هرگاه معلم , خود , مشاهده گر تدريس خويش باشد,نتايجي که بدست مي آورد عامل بالقوه اي براي تلاش در جهت بهبود خواهد شد .                                                                         

تجهيزات لازم براي راه اندازي تدريس خرد

سازو برگ و تجهيزات مربوط به راه اندازي برنامه ي تدريس خرد عبارتند از : ميکروفون ـ دوربين ـ کليد اتصال  ـ دستگاه هاي ضبط ويدئويي از يک چهارم اينچ تا 2 اينچ ـ مانيتور (دستگاه ديدبان ) ـ تجهيزات جانبي و داير نمودن کارگاه .                                                                        

نقش ناظر در تدريس خرد اينست که به معلم کمک کند تا کيفيت تدريسش را بهبود بخشد , بنابراين نقش وي در طول برنامه هاي آموزشي با باريک بيني همراه است و همواره تغيير مي کند. معمولا در اولين مراحل بايد نقش تشويق کننده و حمايت کننده داشته باشد .                          

                                                                                 

مزایا و محدودیت های روش تدریس خرد  

مزایا                                                                  

-آموزش خرد روشي است براي تمرين و انتقاد از مهارت هاي آموزش به صورت مشاهده مستقيم . پيام عمده ي آن اينست که با تاکيد بر اجزاي آموزش مانند مقدمه چيني , سوال کردن , استفاده از مثال و نتيجه گيري مي توان فرايند آموزش را تحليل کرد و آن را بهبود بخشيد .                     

- با آموزش خرد در رفتارهاي تدريس , تغيير به وجود مي آيد , اما به وجود آوردن تغيير در رفتارهاي تدريس کافي نيست .مهارت هاي تدريس وقتي سودمند است که تغييرات مطلوب در يادگيري دانش آموزان و رفتارهاي آنان به وجود آورند.                                                     

- برنامه هاي تدريس خرد همراه با ضبط ويدئويي مهارت هاي تدريس فرصتي است که معلمان تازه کار به دست مي آورند تا با ناظران و معلمان دلسوز و ياري رسان ملاقات کنند و پيرامون مسايل و مشکلات خود با آنها به بحث و گفتگو بنشينند.                                                              

 -گزارشان ويدئويي و صوتي از جمله عيني ترين فنون مشاهده هستند که به معلم امکان ديدن خود از دريچه نگاه شاگردان را مي دهند . امتياز ديگر اين گزارشات در وسعت تمرکز آنهاست . با آنها مي توان زمينه وسيعي از فعاليت هايي که معلمان و شاگردان انجام مي دهند را پوشاند

 محدودیتها     

- معلم در پیاده کردن این روش باید صلاحیت کامل را داشته باشد زیرا اگر فاقد آن باشد نمی تواند همزمان بر کنترل دانش آموزان و ایجاد انگیزش آنها فائق آید .                                           

- باید طوری این روش پیاده شود که اثر بخش باشد نه به کسب مهارتهای سطحی منجر شود .      – در استفاده از این روش بهتر آن است که از تجهیزات لازم همچون وسایل الکترونیکی    استفاده گردد                                                                                                                

- اکثر معلمان در استفاده از وسایل الکترونیکی دارای اضطراب می شوند این عامل خود باعث استفاده نکردن از این روش می گردد.                                                                         

نتیجه گیری :

در تدریس دو دیدگاه وجود دارد ، یکی بر بعد هنری و دیگری بر بعد علمی آن تاکید می ورزد و مجری هر یک مسلما روش تدریس خواسته خودرا خواهد داشت . در بعد هنری تدریس ، برهنر مند بودن معلم و ذهنی کردن ، ادراک و ابتکار و خلاقیت تکیه می کند . در نقطه مقابل بعد علمی شامل تمرین هدایت کننده ، مرور روزانه ، بازخورد و اصلاح، مرورهای هفتگی و از این قبیل است .

 امروزه هر فرد بشر ناچار از استفاده یافته های جدید است . از آنجا که در مدارس ما نیز دانش آموزان برای آینده تربیت می شوند و هر ساله مطالب و محتواهای کتابها نیز تغییر می یابد این ضرورت یعنی استفاده از شیوه های نو،جدید و کارا بسیار احساس می شود .  یکی از مشکلات مهم و اساسی در نظام آموزش و پرورش خصوصاٌ در کشور ما، به کار نگرفتن روش های تدریس نوین در آموزش است.آ شنایی با روش های مختلف تدریس می تواند زمینه ای جهت بر خورد متقابل و منطقی با دانش آموزان از یک مجرای ارتباطی صحیح مهیا کند بطوری که همواره تفکر منطقی داشته باشد .

 منابع وماخذ

- آقازاده محرم .راهنمای روش های نوین تدریس بر پایه پژوهش های مغز محوری.

-احديان، محمد و آقازاده، محرم، راهنماي روشهاي نوين تدريس براي آموزش و كارآموزي تهران، آيش (1378).

-دکتر خورشیدی ، عباس. روشها و فنون تدریس : چاپ اول تهران 1381. انتشارات یسطرون

- دکتر ذوالفقاری .حسن .راهنمای تدریس کد 51 ناشر ک اداره کل چاپ وتوزیع کتاب های درسی سال 1381 .

- رستگار ،طاهره - مجید ملکان " . آشنایی با یاد گیری از طریق همیاری.

-قربانی .قربانعلی .وهمکاران .آموزش راههای یادگیری نشر دانشجو . .سال 1382.

 http://www.alzahra-ttc.ir/fa/content/view/68/55/

- www.sadegi.blogfa.com

-www.talkhabi.blogfa.com

- http://mdclass2.blogfa.com

ـ براون , جورج .تدريس خرد . ترجمه علي رووف.تهران . مدرسه.1372

- کرامتی، محمدرضا .  نگاهی نو و متفاوت به رویکرد یادگیری مشارکتی، آئین تربیت ، مشهد،1382.

- ملکی(قاسم)،حسن. مهارت های اساسی تدریس.انتشارات نیکان کتاب.1384

Normal 0 false false false EN-US X-NONE FA MicrosoftInternetExplorer4 /* Style Definitions */ table.MsoNormalTable {mso-style-name:"Table Normal"; mso-tstyle-rowband-size:0; mso-tstyle-colband-size:0; mso-style-noshow:yes; mso-style-priority:99; mso-style-parent:""; mso-padding-alt:0cm 5.4pt 0cm 5.4pt; mso-para-margin:0cm; mso-para-margin-bottom:.0001pt; mso-pagination:widow-orphan; font-size:10.0pt; font-family:"Times New Roman","serif";}

v\:* {behavior:url(#default#VML);} o\:* {behavior:url(#default#VML);} w\:* {behavior:url(#default#VML);} .shape {behavior:url(#default#VML);}

«بسم الله الرحمن الرحیم»

 

 

 

موضوع تحقیق: اهداف آموزشی در مقاطع مختلف

 

 

 

استاد مربوطه: خانم نامی

 

 

دانشجو: فتحیه نامی

 

 

سال تحصیلی 93-92


 

 

 

فهرست

 

 

مقدمه ........................................................................ 4

 

اهداف آموزشی مقطع ابتدایی ........................................6-5

 

اهداف آموزشی دوره سه ساله متوسطه اول...................... 7-6

 

اهداف آموزشی دوره سه ساله متوسطه دوم..........................7

 

فهرست منابع.....................................................................7

 

مقدمه:

    توسعه اجتماعی،اقتصادی،فرهنگی و سیاسی هرجامعه ای بستگی به آموزش و پرورش آن جامعه دارد. تجزیه و تحلیل عوامل رشد و توسعه جوامع پیشرفته حاکی از آن است که همه این کشورها به نوعی از آموزش و پرورش مطلوب و اثربخش برخوردار بوده اند.یکی از عوامل اثربخشی نظام آموزش و پرورش این کشورها وجود اهداف منا سب و تعیین شده برای معلمان است.

    همچنان که نظام تعلیم و تربیت هر کشور معطوف به اهداف می باشد و مثابه یک سیستم همه اجزاء آن به صورتی هماهنگ در صدد تحقق هدف ها می باشد. تعلیم و تربیت رسمی کشور از دوره های ابتدایی ، دوره متوسطه اول  و دوره متوسطه دوم تشکیل شده است. هرکدام از این دوره ها اهداف ویژه خود را دارند.


 

اهداف آموزشی مقطع ابتدایی :

1)     تقویت روحیه حقیقت جویی ، تعقل و تفکر ، مطالعه ، بررسی ، تعمق ، تحقیق ، نقادی و این کار در تمام زمینه های اسلامی ، فرهنگی ، علمی و فنی

2)     تقویت روحیه تعلیم ، تعلم و تربیت مستمر و تامین زمینه مناسب برای آن

3)     شناخت اسرار جهان آفرینش و قوانین طبیعت به عنوان آیات الهی به منظور پیشبرد دانش و معرفت و استفاده از علوم علوم و فنون و تجارت پیشرفته بشری

4)     تعمیم آموزش برای تمام افراد لازم التعلیم و محو بیسوادی

5)     آموختن زبان و خط فارسی به عنوان زبان و خط رسمی و مشترک مردم ایران و نیز آموختن زبان زبان عربی جهت آشنایی با قرآن و معارف اسلامی و تسهیل ارتباط با سایر مسلمانان جهان

6)     آموزش علوم و فنون و مهارتهای مورد نیاز فرد و جامعه

 دانش آموز پس از پایان مقطع ابتدایی در زمینه علمی و آموزشی :

1-1   می داند که هر پدیده ای علت یا علت هایی دارد.

2-1 نسبت به پدیده های جهان اطراف کنجکاو است و راجع به آنها سوال مطرح می کندو به دنبال یافتن پاسخهای آن است.

3-1 می داند که هر مطلبی که می شنود و یا می بیند ضرورتا درست نیست بلکه باید از طریق پرسش از معلمین و افراد آگاه مطالب درست را از نادرست مجزا کند.

4-1 می تواند در تمام زمینه های اسلامی ، فرهنگی ، علمی و فنی ، در حد توان ذهنی خود سوال مطرح کند و کنجکاو باشد .

5-2 تمامی کتابها و دفاتر اساسی خود را در طول سالهای مختلف تحصیلی به دقت نگهداری می کند و پیوسته از آنها مراقبت می نماید.

6-2 سعی می کند مطالب نوئی را که آموخته در صحبتهای خود با والدین یا دوستان خویش تعریف کند و به آنها منتقل نماید.

7-2 هر تابستان دفتری را برای ثبت کارهایی که انجام داده ، مطالب نوئی که آموخته و کتابهایی که مطالعه کرده تنظیم و ابتدای هر سال آن را به معلم خود هدیه می دهد.

8-3 شناخت و آموزش نظری و عملی سطحی از رشته های علمی ، فنی ، هنری و ادبی که بر اساس اهداف جزئی و برنامه تفصیلی که توسط کارشناسان برنامه ریزی درسی تعیین می شود، به طوری که درعین هماهنگی با سایر اجزا این اهداف بتواند دانش آموز مقطع ابتدایی را به سطح مطلوبی در این بعد نائل کند.

9-5 زبان و خط رایج در محاورات و مکاتبات مردم فارسی زبان را می شناسد به گونه ای که می تواند قسمت اعظم سخنان آنها را بفهمد و بدان تکلم کند و نوشته های رایج را نیز بخواند و زبان رایج را بنویسد.

10-5 برخی از متون نظم و نثر معاصر یا مشابه با زبان معاصر و همچنین برخی ا ز ضرب المثلها و کنایات ادبی رایج بین مردم را از حفظ می داند.

11-5 نماز و برخی از احادیث ساده را از حفظ می خواند و ترجمه می کند.

12-5 آخرین حزب قرآن را از حفظ می خواند.

 اهداف آموزشی دوره سه ساله متوسطه اول :

1- نسبت به پدیده های علمی ، محیطی و تجربی حساس است و ارتباط آنها را درک می کند.

2- اطلاعات لازم را در حوزه های علوم طبیعی، انسانی و اجتماعی کسب کرده و به نقش علوم و کاربرد آنها در پیشرفت جامعه آگاه است.

3- با زبان و ادب فارسی مانوس است و در کاربرد مهارت های زبانی و استفاده از متون ساده ادبی توانایی دارد.

4- مهارت های پایه را در ریاضیات می داند و با نقش و کاربرد آن در زندگی و پیشرفت سایر علوم آشنا است.

5- با زبان عربی برای فهم بهتر قرآن و احادیث و ادعیه و ادبیات فارسی تا حدودی آشنا است.

6- با یک زبان خارجه در حد توانایی مکالمه ساده و روزمره آشنایی دارد.

7- می تواند از رسانه های ارتباطی برای کسب اطلاعات استفاده کند.

8- جامعه خود و مشاغل آن را تا حدی می شناسد و برای زندگی  جامعه مهارت کافی دارد.

9- نسبت به کاربرد علم در بهبود روشهای انجام کار آگاه است.

10- روحیه علمی ، قدرت استدلال و تفکر انتقادی و خلاق دارد.

11- نحوه یادگیری خود را می فهمد.

12- شیوه صحیح مطالعه و تحقیق را می داند.

13- به تفکر و مباحثه علاقه مند است و با روش تحقیق آشنایی دارد.

) اهداف آموزشی دوره سه ساله متوسطه دوم:

1- پدیده های ساده علمی ، تجربی و محیطی و ارتباط آنها را درک می کند.

2- در حوزه های علوم طبیعی ، اجتماعی و انسانی اطلاعات کافی دارد و می تواند در زندگی از آنها استفادهدکند.

3- کتاب های نوشت شده به زبان فارسی را روان می خواند و به این زبان خوب تکلم می کند.

4- در استفاده از ریاضیات برای حل مسائل خود و جامعه مهارت دارد.

5- آیین نامه فارسی را می داند و می تواند به این زبان نامه ،گزارش و مقاله بنویسد.

6- زبان عربی را در سطح درک معنی برخی از سوره قرآن و احادیث و اذکار نماز و دعاهای متداول می داند.

7- با حداقل یک زبان خارجه در حد توانایی ارتباط با دیگران آشنایی دارد.

8- ارزش اطلاعات همه جانبه و صحیح را می داند و در استفاده از ابزارهای جدید ارتباطی مهارت دارد.

9- برای زندگی و کار در جامعه و تحصیل در دوره های بالاتر مهارت های لازم را دارد.

10- با اعتقاد  تاثیر علم در انجام درست کارها فن آوری مناسب را به خدمت می گیرد.

11- با توجه به توانایی های خود و نیاز جامعه می تواند انتخاب شغل نماید.

12- جریان یادگیری خود را هدایت می کند.

13- به تفکر و مباحثه علاقه مند است و با روش تحقیق آشنایی دارد.

فهرست منابع:

اینترنت -  شورای تغییر بنیادی نظام آموزش و پرورش، 1375، اهداف پرورشی نظام آموزش و پرورش جمهوری اسلامی ایران، تهران:انتشارات تربیت، چاپ دوم

- سالنامه مهر 83-82 (سر رسید فرهنگیان مطابق با سال تحصیلی  گردآورندگان :داریوش الفخانی دکتر سعید کرمی مهندس عباس کبیری )

- دفتر ثبت فعالیتهای کلاسی پایه سوم ابتدایی

800x600 Normal 0 false false false EN-US X-NONE FA MicrosoftInternetExplorer4 /* Style Definitions */ table.MsoNormalTable {mso-style-name:"Table Normal"; mso-tstyle-rowband-size:0; mso-tstyle-colband-size:0; mso-style-noshow:yes; mso-style-priority:99; mso-style-parent:""; mso-padding-alt:0cm 5.4pt 0cm 5.4pt; mso-para-margin:0cm; mso-para-margin-bottom:.0001pt; mso-pagination:widow-orphan; font-size:10.0pt; font-family:"Times New Roman","serif";}

طراحی آموزشی

نوشتن طرح درس روزانه:

به طور کلی برای تهیه یک طرح درس روزانه، مراحل و نکات زیر را به ترتیب دنبال می کنیم.

1- مشخصات کلی:

ابتدا باید نام درس، موضوع درس، مدت جلسهأ شماره طرح درس، نام مدرسه، تعداد دانش آموزان، کلاس و دوره تحصیلی، نام معلم و تاریخ را در بالای صفحه کاربرگ طرح درس نوشته شود.

2- مشخص کردن اهداف کلی، جزیی و رفتاری:

یک معلم آگاه هدفهای کلی و رفتاری موضوعی که قصد تدریس آنرا دارد مشخص می نماید.

1-2. هدفهای کلی: یک هدف کلی، یک عبارت واحد است که وضعیت فراگیر را پس از دریافت یک عمل آموزشی توصیف می کند . به عبارت دیگر هدفهای کلی آموزشی حاوی نتایجی هستند که معلم انتظار دارد، در اثر آموزشی که به دانش آموزان می دهد و فعالتیهایی از آنها برای یادگیری به عمل می آورند عاید آنان گردد. این قبیل اهداف مهم هستند و در معرض تعبیرهای گوناگون قرار می گیرند.

2-2. هدفهای جزیی: هدفهای کلی قابلیتهایی هستند که قرار است فراگیران پس از گذراندن مجموعه ای از تجارب یادگیری کسب کنندو چون این هدفها با واژه های کلی بیان می شوند معمولاً توضیح بیشتر ضروری است. این توضیح از طریق ارایه مجموعه ای از هدفهای جزیی انجام می پذیرد.

3-2. هدفهای رفتاری: پس از مشخص نمودن اهداف کلی و تجزیه آن به اهداف جزیی، اهداف رفتاری مطرح می گردد. هدفهای رفتاری عبارتند از اعمال، رفتارها ، حرکات وآثاری که قابل مشاهده کردن ، شنیدن ، لمس کردن و قابل سنجش باشند. این قبیل اهداف مشخص می سازند که دانش آموزان به هدفهای کلی رسیده اند. برای طرح هدفهای رفتاری رعایت چهار ویژگی و مخاطب، فعل رفتاری، شرایط و معیار و درجه، ضروری می باشد.

در ضمن برای تدوین اهداف در نظر داشتن سطوح مختلف حیطه های(شناختی، عاطفی و روانی- حرکتی) الزامی می باشد. توضیح آنکه دانشمندان تعلیم و تربیت هدفهای تربیتی را در سه حیطه تقسیم بندی کرده اند . تغییراتی که در اثر تعلیم و تربیت در ذهن ایجاد می شود  ماهیت آن دانش و معلومات است در " حیطه شناختی" قرار داده اند. آنچه که به ارزشها ، نگرشها و احساسات مربوط می شود در " حیطه عاطفی" و آنچه که با مهارتهای حرکتی ارتباط پیدا می کند در " حیطه روانی حرکتی " جای داده اند.

3- وسایل آموزشی:

انتخاب رسانه های مناسب منجر به آموزش مؤثرتر خواهد شد. از یک رسانه آموزشی نمی توان در همه موقعیتهای آموزشی استفاده کرد. هر موقعیت آموزشی رسانه خاص خود را طلب می کند. بدون توجه به قابلیتهای رسانه های آموزشی در موقعیتهای مختلف، نمی توان از آنها استفاده مناسبی به عمل آورد.

برای شناسایی یک رسانه ی مناسب ، ابتدا باید به چند پرسش پاسخ داد. این پرسشها عبارتند از:

هدف از ایجاد ارتباط چیست؟ چه کسی می خواهد ارتباط برقرار کند و چه ویژگیهایی دارد؟ مخاطب ارتباط کیست؟ چه میزان پذیرش دارد؟ ویژگیهای او چیست؟ شرایط زمانی و مکانی برقراری ارتباط چیست؟ و برای انجام این کار چه امکاناتی وجود دارد؟

به طور کلی عوامل مؤثر در انتخاب رسانه ها عبارتند از: 1- نوع هدفهای آموزشی 2- ویژگیهای مخاطبان 3- روشهای فنون آموزشی 4- قابلیت رسانه برای انتقال پیام مورد نظر 5- جذابیت رسانه 6- کیفیت فنی هنری 7- عملی بودن و سهولت کاربرد 8- اقتصادی بودن.

4- روشهای تدریس:

با پیشرفت علوم و فنون و پیچیده شدن جوامع بشری ، نیازهای فردی اجتماعی نیز پیچیده تر می شود و برای ارضای نیازهای پیچیده احتیاج به علوم و فنون پیچیده تر می باشد.

کسب علوم و فنون در سایه به کارگیری روشهای مفید و مؤثر ، جدیدو کارآمد در آموزش امکان پذیر است. به همین دلیل به منظور نیل به اهداف آموزشی تعیین شده بهره گیری از روشهای تدریس و الگوهای تدریس متناسب با هدفهای درس و نوع مطالب و بحث، نوع کلاس، تعداد دانش آموزان و غیره روشها و الگوهای خاص مورد استفاده قرار می گیرد.

5- قبل از شروع درس:

هر معلمی قبل از شروع درس باید از حضور دانش آموزان آگاهی حاصل کند، همچنین مطمئن شود که آنان از سلامت روحی و جسمی برای شروع درس آمادگی دارند، زیرا دانش آموزان باید در آغاز درس احساس آرامش نمایند و مشتاقانه منتظر یاد گرفتن درس جدید باشند، پیش از شروع درس جدید چنانچه از قبل تکلیفی برای دانش آموزان تعیین شده است مورد بازدید و بررسی قرار گیرد و برنامه های دیگر با صلاحدید معلم انجام می گیرد. ولی باید توجه داشت که کارهای قبل از شروع درس نباید زیاد طول بکشد زیرا طولانی شدن این مرحله از شور و شوق اولیه فراگیران می کاهد.

6- ارزشیابی تشخیصی:

پیش از آغاز درس جدید معلم باید رفتار ورودی دانش آموزان را مشخص سازد  دکترسیف معتقد است که : "رفتار ورودی بر آمادگی فرد برای یادگیری رفتاری تازه دلالت دارد. به سخن دیگر آنچه کسی قبلاً یادگیرفته است یا آنچه برای شروع به یادگیری مطلبی تازه می بایست یادگرفته باشد رفتار ورودی او نامیده می شود".

معلم قبل از شروع درس جدید باید اطمینان حاصل کند که دانش آموزان مطالب درس قبل ، به خصوص مطالبی که دانستن آنها برای درس جدید پیش نیاز محسوب می شود را می دانند. به همین دلیل به هر طریق که لازم می داند از پیش دانسته های دانش آموزان ارزشیابی به عمل می آورد. نوع ارزشیابی بستگی به نوع درس و هدفهای درسی می تواند از سئوال شفاهی تا آزمون کتبی متغیر باشد توجه به میزان اطلاعات قبلی دانش آموزان، از این بابت که سطح درس دادن براساس آن تنظیم شود، ضروری می باشد.

7- آماده سازی:

آماده سازی فعالیتی است که معلم از طریق آن سعی می کند ارتباط معنی دار بین تجربیات قبلی و انتظارات و نیازهای شاگردان با هدفهای آموزشی کلاس برقرار کند. معلم پیش از آنکه مطلب اصلی را به دانش آموزان ارایه دهد باید ذهن و حواس آنها را برای آموختن درس جدید جلب نماید. به طور کلی هدف از آماده سازی عبارت است از تمرکز بخشی حواس فراگیران، معرفی ضمنی غیرمستقیم موضوع درس به ایجاد علاقه و انگیزه و کنجکاوی در دانش آموزان برای یادگیری مطلب جدید.

معلمان مسئولان پدیدآوری موقعیتهایی هستند که در کارآموزان و دانش آموزان ایجاد انگیزه کنندو آنان باید موضوعات درس و سایر مواد آموزشی را به گونه ای آراسته و ترتیب دهند که نیازهای فراگیرندگان برآورده شود.

 

8- ارائه ی  درس:

این قسمت اساس طرح درس را تشکیل می دهد و باید به کاملترین وجه تنظیم گردد. درس جدید باید بر پایه دانسته ها و تجارب قبلی دانش آموزان طراحی و ارایه گردد، بطوریکه ارتباط منطقی درس جدید با مرحله آماده سازی حفظ گردد. مطالب ارایه شده باید دارای پیوستگی و نظم منطقی باشد معلم باید فعالیتهایی را که به روشها و فنون تدریس مربوط می شود در ارایه درس به اختصار مشخص نمایدو تنها نام بردن از عنوان کلی روشها و الگوهای تدریس کافی نیست بلکه لازم است نوع فعالیتهایی را که معلم می خواهد در جریان ارایه انجام دهد در این قسمت قید نماید.

9- فعالیتهای تکمیلی:

انتخاب روش برای انجام فعالیتهای تکمیلی به موضوع و هدف درس بستگی دارد. به عنوان مثال، اگر درسی که ارایه می شود به جمع بندی نیاز دارد معلم باید نوع آن را انتخاب کند، آیا جمع بندی را به طور شفاهی انجام می دهد و یا به صورتهای دیگر و غیره.

برخی از روشهای متداول برای انجام فعالیتهای تکمیلی عبارتند از: خلاصه نویسی روی تابلو(تخته سیاه)، یادداشت نکات درس توسط دانش آموزان، نمایش عروسکی و پوستر، ایفای نقش، سئوال شفاهی، مساله دادن واحد کار(کارهای تحقیقی، پروژه ) و تکلیف شب.

چنانچه برای تکمیل درس تمرین لازم باشد باید نوع تمرین و چگونگی انجام آن در طرح درس مشخص گردد. مثلاً اگر قرار است دانش آموزان تمرینهای کتاب را انجام دهند، باید تمرینهای مورد نظر با ذکر صفحه در طرح درس قید گردد.

10- ارزشیابی تکوینی:

ارزشیابی تکوینی به معنای ارزشیابی در همه مراحل تهیه برنامه است. در سراسر فرایند تدوین برنامه باید انجام ارزیابی پرداخت و در هیچ شرایطی نباید ارزیابی را وانهاد.

پس از پایان یافتن تدریس ، معلم از نتیجه ی کار خود و میزان آموخته های دانش آموزان ارزشیابی به عمل می آورد. ارزشیابی تکوینی می تواند جزء فعالیتهای تکمیلی نیز به حساب آید مانند بازدید دفترهای تمرین به منظور رفع اشکالهای موجود ، جمع آوری پاسخ های دانش آموزان در مورد سئوال مطرح شده در کلاس ، ثبت اشتباهات دانش آموزان در دفتر جبرانی و دقت در رفتارهایی که نشانه علاقه مندی و یا عدم علاقه دانش آموزان نسبت به درس نیز می تواند در ارزشیابی تکوینی قرار گیرد.

 

 

 

 

 

 

 

 

رياضي پايه سوم ابتدايي

عنوان درس:مفهوم ضرب. تاريخ تدريس

روش تدريس: تعداد فراگير: 32 نفر.

هدف کلي :آموزش مفهوم ضرب.

هدف جزئي :

·        عبارت ضربي را بخواند .

·        ضرب مربوط به شکل رابنويسد.

·        مفهوم ضرب را بيان کند .

·        شکل مربوط به ضرب را نشان دهد.

هدف رفتاري:

1.      دانش آموز در کلاس درس و با استفاده از مهره هايي که در اختيار دارد ضرب 2 پنج تا مي شود 10 را نشان دهد .

2.      دانش آموز بدون استفاده از کتاب با تصاويري که روي تخته کلاس کشيده شده ضرب 2 هف تا مي شود ... (14)را بنويسد.

3.      دانش آموز مفاهيم ضرب را از حفظ و با تمرکز بيان کند.

حيطه کلامي :

ü     مفهوم ضرب را توضيح دهد.

ü     تعريف ضرب را بيان کند.

ü     ضربي را نوشته و اجزاء آن را مشخص کند.

ü     کاربرد ضرب را مشخص کند.

 

حيطه مهارت ذهني

o       براي ضرب شکلي بکشد .

o       براي شکل ضربي بنويسد.

o       مسئله هاي ضرب را حل کند .

o       مهره هايي را به دانش آموز داده و به ضرب تبديل کند.

حيطه شناختي :

1.      مفهوم ضرب را کشف کند .

2.      ارتباط بين ضرب و تقسيم را پيدا کند.

حيطه نگرشي :

§        واکنش مطلوب نسبت به موضوع نشان دهد .

§        با علاقه به مسائل مطرح شده گوش دهد.

§        براي مسائل ضرب مشتاقانه مدلسازي کند.

حيطه مهارتهاي حرکتي :

1)     انجام فعاليت هاي ضرب که توسط دانش آموز ان با مشورت انجام دهد.

2)     انجام ماهرانه فعاليت ها و تمرينات کلاسي (انفرادي - گروهي)با رعايت نظم و نوبت در مورد مسائل مربوط به ضرب خود سخن بگويد (بحث کند ،‌اظهار نظر کند).

ابزار و وسايل:

کتب آموزشي ، مهره هاي رنگي ،‌ني ،‌سنجاق قفلي ،‌سيب و دو ظرف براي گذاشتن سيب داخل آن.

ورود به کلاس :

سلام و احوالپرسي ، حضور وغياب دانش آموزان ، خواندن سوره کوثر براي شروع کلاس.

ارزشيابي ورودي :

*    درس جلسه قبل را که تمرين عدد نويسي بوده را در کلاس درس اجرا مي کنيم از دانش آموزان مي خواهيم پاي تابلو بيايند و اعدادي را که مي‌نويسيم به ترتيب از بزرگ به کوچک و ازکوچک به بزرگ بنويسند اگر مشکلي بود آن را رفع مي کنيم .

*    در مورد آگاهي درس جديد از بچه ها چند سئوال مي پرسيم تا ببينيم در چه سطحي از آموزش قرار دارند . سپس درس را شروع مي کنيم.

ديدن تکاليف :

تکاليف دانش آموزان را بررسي مي کنيم و اشکالات آن را برطرف مي‌کنيم.

ارائه درس :

گام اول :

توجه بچه ها را به موضوع جلب مي کنيم . يک نقاشي از يک درخت را که قبلاً آماده کرديم را روي تابلو قرار مي دهيم روي اين درخت سه دسته کبوتر دو تايي نشسته اند از بچه ها مي پرسيم روي اين درخت چند تا کبوتر مي بينيد بچه ها مي گويند 6 تا. سپس با ني ها که دسته هاي 4 تايي درست کرديم را روي تابلو قرار مي دهيم روي اين درخت سه دسته کبوتر دو تايي نشسته اند از بچه ها مي پرسيم روي اين درخت چند تا کبوتر مي بينيد بچه ها مي گويند 6 تا. 3 چهار تا مي شود 12 تا.

گام دوم:

در مرحله بعد سه دسته 2 تايي مهره ها را نشان مي دهيم مي پرسيم سه دو تا مي شود چند تا ؟ بچه ها جواب مي دهند 6 تا. يا با سنجاق قفلي مي گوييم 3 چهار تا مي شود چند تا ؟ جواب مي دهند 12 تا. در اين مرحله از علامت ضرب صحبتي نمي کنيم و فقط از بچه ها مي خواهيم که مفهوم ضرب را درک کنند.

گام سوم:

در مرحله سوم از بچه ها مي خواهيم که در گروه خود با مهره هايي که در دست دارند مفهوم 3 پنج تاي را مدلسازي کنند بچه ها باهم فکري و در گروه خود بايد به عدد 15 دست پيدا کنند.و بتوانند سه پنج تا را بگويند مي شود 15تا.پس از آنها مي خواهيم که تمرينات صفحه 44 و 45 را با همديگر حل کنند .

ارزشيابي تکويني:

سئوالاتي رااز بچه ها درحين تدريس مي پرسيم ارزشيابي تکويني مي گويند. سئوالاتي مثل 2 پنج تايي مي شود چند تا ؟ (10تا). 3 سه تا مي شودچند تا ؟(9 تا).

ارزشيابي پاياني :

چند سئوال را روي تابلو مي نويسيم واز فراگير مي خواهيم که به آن پاسخ دهند. 4دوتا مي شود 8تا 3 سه تا مي شود 9 تا

ارائه تکاليف:

نوشتن چند نمونه ضرب در دفتر به عنوان تکليف در منزل

 

 

منبع

 

·        http://pnu-club.com/showthread.php

·        http://daftare-mashgh.mihanblog.com

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

اهداف آموزشی در مقاطع مختلف

   براساس طرح نظام آموزش و پرورش جمهوری اسلامی ایران در سال 1367 و در جهت اهداف کلی نظام ، اهداف دوره ابتدایی در سه حیطه شناختی، عاطفی،و روانی حرکتی از طرف کمیسیون پیش دبستانی و دبستانی به شرح ذیل تعیین و اعلام شده است:

4-1اهداف پایه اول دوره ابتدایی:

-        اهداف شناختی:

1.      آموزش اطلاعاتی مقدماتی بهداشتی و ایمنی

2.      آموزش خواندن ، نوشتن ،حساب کردن و استدلال کردن

3.      آموزش اطلاعات ساده راجع به محیط طبیعی و اجتماعی پیرامون خود

4.      یاد دادن بعضی آیات ساده و سوره های کوچک قرآن کریم

 

-        اهداف عاطفی:

1.      تقویت انگیزه آمدن به مدرسه

2.      علاقه مند کردن کودک به درس

3.      یاد دادن کنترل عوااطف و ابراز آنها به نحو مطلوب

4.      علاقه مند کودک به ارزش ها و آداب و رسوم اسلامی و میهنی و احترام گذاشتن به آ«ها

5.      علاقه مند کردن طفل به فعالیتهای اجتماعی

 

-        اهداف روانی حرکتی:

1.      پرورش تن و روان و حفظ سلامت جسمی و روانیو شادابی کودک

2.      ایجاد عادت به نظم و تربیت و پرورش روح همکاری با دیگران

3.      ایجاد زمینه شکوفایی و رشد استعدادهای هنری

4.      پرورش دقت، کنجکاوی و خلاقیت

5.      ایجاد عادات بهداشتی و ایمنی

6.      آشنایی با نماز

 

4-2 اهداف پایه های دوم تا پنجم دوره ابتدایی:

 

-        اهداف شناختی:

1.      آموزش تدریجی رموزخلقت به کودک و جلب توجه او به مبدأ آن

2.      یاد دادن قرآن مجید در حد درست خوانی

3.      دادن اطلاعات لازم در زمینه واجبات دینی

4.      آموزش اطلاعات بهداشتی و ایمنی

5.      تقویت حس کنجکاوی دانش آموز نسبت به محیط طبیعی و اجتماعی خود و آموزش اطلاعات و مهارتهای سودمند در زندگی اجتماعی

6.      آشنا کردن دانش آموزان با قوانین و هنجارهای اجتماعی به منظور ایجاد نظم و مسئولیت پذیری در آنان

7.      آشنا کردن دانش آموزان با زندگی پیامبران و ائمه معصوم(ع) در حد ممکن

8.      آموزش هنری برای پرورش استعدادهای هنری با تاکیدبر هنرهای بومی ومتناسب با مقتضیات منطقه ای

9.      آموزش مطالبی که به درک موقعیت دانش آموزان از لحاظ زمان و مکان کمک کند.

 

-        اهداف عاطفی:

1.    احترام گذاشتن به بزرگسالان

2.    علاقه مند کردن به نظم و مسئولیت پذیری و رعایت حقوق دیگران

3.    علاقه مند کردن دانش آموز به مطالعه

4.    علاقه مند کردن دانش آموز به فعالیت های اجتماعی و تعاون

 

-        اهداف روانی حرکتی:

1.      ایجاد عادات بهداشتی و ایمنی

2.      ایجاد عادت به تعاون و رعایت حقوق دیگران

3.      آموزش عملی نماز

4.      تقویت مهارت خواندن، نوشتن، حساب کردن و استدلال کردن.

 

 

نتیجه گیری:

 

اهداف آموزش و پرورش ابتدایی ، مبنای تعیین روشها ، محتوا، سازماندهی محتوا ، ارایه محتوا و سایر اجزاء تعلیم و تربیت می باشند.  که در راستاي‌ رسالت‌ و مأموريت‌ آموزش‌ و پرورش‌ و جهت‌دهي‌ به‌ رشد همه‌جانبه‌دانش‌آموزان‌ بر پايه‌ تعاليم‌ و دستورات‌ دين‌ مبين‌ اسلام‌ طرح ریزی شده اند.                                                                                                                                      

این پژوهش با بررسی سیر تاریخی اهداف آموزش و پرورش دوره ابتدایی نشان داد که اهداف دوره ابتدایی در طول تاریخ دستخوش تغییرات فراوانی بوده و در هر دوره بنا به شرایط متفاوت بوده است.

همچنین با برشمردناهداف کلی و جزئی آموزش وپرورش ابتدایی به این نتیجه رسید که که برخلاف تصور معلمان، اهداف دوره ابتدایی تنها در حیطه شناخت و در حوزه علمی و آموزشی خلاصه نمی شود بلکه شامل 8 حوزه اعتقادی، اخلاقی، سیاسی، اقتصادی، فرهنگی - هنری، علمی-آموزشی، اجتماعی و زیستی می شود که معلمان، مدیران، برنامه ریزان و همه افرادی که در تعلیم و تربیت  نقشی برعهده دارند مکلفند در برنامه ریزی امور، سازماندهی فعالیتها، و انجام وظایف مربوط به گونه ای اقدام نمایند که تا پایان دوره تحصیلی دستیابی دانش آموزان به اهداف تعیین شده ممکن باشد.

 

 

 

Normal 0 false false false EN-US X-NONE AR-SA /* Style Definitions */ table.MsoNormalTable {mso-style-name:"Table Normal"; mso-tstyle-rowband-size:0; mso-tstyle-colband-size:0; mso-style-noshow:yes; mso-style-priority:99; mso-style-qformat:yes; mso-style-parent:""; mso-padding-alt:0cm 5.4pt 0cm 5.4pt; mso-para-margin-top:0cm; mso-para-margin-right:0cm; mso-para-margin-bottom:10.0pt; mso-para-margin-left:0cm; line-height:115%; mso-pagination:widow-orphan; font-size:11.0pt; font-family:"Calibri","sans-serif"; mso-ascii-font-family:Calibri; mso-ascii-theme-font:minor-latin; mso-hansi-font-family:Calibri; mso-hansi-theme-font:minor-latin; mso-bidi-language:FA;}

طراحي آموزشي

همانطور كه معمار نمي تواند بدون در دست داشتن طرحي انديشيده ، ساختماني را به اسلوبي اصولي بنا كند ، مدرسان نيز بدون در اختيار داشتن طرح آموزشي علمي و اصولي ، نمي توانند تدريس اثربخش داشته باشند
به منظور ايجاد محيط يادگيري مناسب ، تاكنون الگوهاي متعدد طراحي آموزش پديد آمده اند كه هر كدام براي شرايط و بازده هاي يادگيري خاصي كاربرد داشته اند.
فرايند آموزش نظامند و برنامه ريزي شده مي تواند نقش مهمي را در ياري رساندن به سازمان در جهت بهبود توانمندي ها و تامين اهداف كيفي سازمان ايفاء نمايد.

ادامه نوشته

يك نمونه طرح درس ابتدايي

يك نمونه طرح درس ابتدايي

ادامه نوشته

طرح درس

مقدمه

راهنمای زیر تنها راه نوشتن طرح درس نیست، بلکه مروری کلی بر مهمترین و کلیدی ترین نکات پدید آوردن طرح درس است. با دنبال کردن گام به گام راهنمایی های زیر می توانید علاوه بر درست کردن طرح، شرح هر یک از اجزای طرح درس را نیز یاد بگیرید.
1- روشن است که اولین چیزی که باید در نظر بگیرید، موضوعی است که می خواهید درس بدهید. این موضوع باید بر اساس استانداردهای آموزشی تدوین شده باشد. در ضمن باید بدانید که برای چه پایه ای طرح درس می نویسید و این نکته را تا پایان کار در ذهن خود داشته باشید و تخمینی هم از زمان لازم برای تدرس انجام دهید تا در بودجه بندی زمان به شما کمک کند. وقتی موضوع را مشخص کردید، باید به این مساله فکر کنید که چطور می خواهید آن را درس بدهید. حالا وقت آن است که سری به کتاب معلم درستان بزنید و ببینید که چگونه می توان استانداردهای خاص آن درس را رعایت کرد. این کار بسیار ارزشمند و لازم است، چون شما را مطمئن می کند که همه آنچه آموزش و پرورش کشور از یک معلم انتظار دارد را به بچه ها آموخته اید.
2- برای اینکه مطمئن شوید طرح درس شما درست همان چیزی را که می خواهید آموزش می دهد، باید اهداف روشن و مشخصی تدوین کنید. دقت داشته باشید که اهداف نباید فعالیتهایی باشند که در طرح به کار برده اید، بلکه باید نتایج آموزشی آن فعالیتها باشند. مثلا اگر می خواهید جمع کردن 2+3 را به کلاس یاد بدهید، هدف شما چنین خواهد بود: " دانش آموزان می توانند نشان دهند که چطور 2 را با 3 جمع می کنند
اهداف باید به طور مستقیم قابل اندازه گیری باشند. ( در این باره در بخش ارزشیابی بیشتر صحبت خواهیم کرد. ) به عبارت دیگر مطمئن باشید که می توانید تعیین کنید به اهداف خود رسیده اید یا نه. واضح است که در یک درس می توانید بیش از یک هدف را دنبال کنید.

ادامه نوشته

روشهاي تدريس


 مقدّمه
تدریس یکی از ارکان اصلی هر سیستم آموزشی به شمار می‌رود که کارآیی هر نظام آموزش بستگی به آن دارد. یکی از مشکلات نظام تعلیم و تربیت، مربوط به عدم آشنایی و عدم استفاده از الگوها و روش‌های پیشرفته تدریس است.
مشاهدات مکرر نشان داد که متأسفانه بسیاری از اساتید، هنوز از روش‌های سنتی و غیرکاربردی استفاده می‌کنند. استادان دروس معارف اسلامی نیز از این امر مستثنی نبوده و برخی استادان هنوز هم از روش‌های منسوخ بهره می‌گیرند و در نتیجه در زمینه تأثیرگذاری از موفقیت‌ کمتری برخوردارند.
از این رو در این نوشتار سعی شده به برخی از شاخصه‌های تدریس موفق در حوزه‌های مختلف علمی، مهارتی، عاطفی و تأثیرگذاری اشاره گردد.
امید است اساتید محترم با مطالعه این نوشتار با معیارها و انتظارات از استاد معارف بیشتر آشنا شوند، ضمن اینکه توصیه می‏شود اساتید بزرگوار برای اطلاع بیشتر به کتبی که در این زمینه نوشته شده مراجعه فرمایند.


الف) عامل علمی
مراد از عامل علمی، مجموعه عناصری است که توانمندی و تسلط علمی استاد را در مقام ارائه درس نشان می‏دهد. به عبارت دیگر، محور اصلی در این عامل، تسلط علمی استاد بر موضوع درس می‏باشد؛ از این رو یکی از مهم‏ترین اصول آموزش و نیز ویژگی‏های استاد، تسلّط بر محتوا و موضوع درس و آگاهی کافی و گسترده درباره مطالب آموزشی است، به نحوی که استاد را توانا سازد تا با تسلّط کامل مطالب درسی را ارائه دهد.
استادی که تسلّط علمی کافی ندارد شاید بتواند متن درس را آماده کرده و به شکل کامل و صحیح در کلاس ارائه کند؛ اما به دلیل ضعف علمی و عدم احاطه کامل بر مطالب آموزشی، نکات مهم درس تشخیص داده نمی‏شود و اگر ارائه خوب درس نیاز به خلاقیت (مثل تقدّم و تأخّر مطالب و...) و یا ذکر مطالب تکمیلی و... داشته باشد استاد از عهده آن بر نمی‏آید.علاوه اینکه نمی‏تواند پاسخگوی سؤالات و ابهامات فراگیران باشد و استادی که در مسائل علمی ضعیف باشد و نتواند به پرسش‏های فراگیران خود پاسخ دهد و روحیه پرسشگری و نقّادی آنها را اقناع و ارضا نماید مسلّماً در کار خود شکست خواهد خورد.

از این رو مطالعه دائم و مستمر استاد در زمینه موضوع مورد بحث، امری ضروری و لازم می‏نماید؛ زیرا این امکان را به استاد خواهد داد تا ضمن تقویت بنیه‏های علمی خود، با شبهات و یافته‏های جدید در زمینه کار خود آشنا شده و در نتیجه بتواند با تسلّط و آمادگی بیشتری در کلاس حضور پیدا کند؛ چراکه گاهی کمبود وقت و یا احیاناً سهل‌انگاری ممکن است سبب شود استاد با عدم آمادگی کافی وارد کلاس شود. در چنین مواردی ممکن است استاد برای تظاهر به داشتن آمادگی جهت تدریس، معلومات نادرست ارائه دهد و یا صرفاً به نوشته کتاب یا جزوه اکتفا کند.
علاوه اینکه عدم آمادگی استاد و نداشتن مطالعه کافی پیرامون موضوع مورد بحث، این فرصت را از وی خواهد گرفت تا هنگام تدریس، نکات اصلی و کلیدی درس را گوشزد نماید و نیز مشکلات و شبهات احتمالی درس را پیش‏بینی نموده و آنها را جهت ارتقای سطح علمی فراگیران در کلاس مطرح و به بحث و گفتگو بگذارد. و چه بسا این امر باعث شود تا استاد یا اصلاً علاقه‏ای برای طرح چنین سؤالات و شبهاتی را از خود نشان ندهد که این حالت، موجب رکود و خمودی کلاس شده و مانع رشد، تکامل، خلاقیت و نوآوری فراگیر است؛ و یا اگر هم چنین مسائلی از طرف فراگیران مطرح شود این عدم آمادگی سبب می‏شود تا استاد از پاسخ دادن به سؤالات منطقی و معقول آنها طفره رفته و با داستان‌سرایی در مقام پرده‌پوشی از این ضعف برآید.
از این رو، سزاوار است استاد از قبل، آمادگی لازم را برای ارائه درس کسب نماید تا ضمن تسلّط لازم بر موضوع بحث، به هنگام تدریس مکرّراً به کتاب یا جزوه مراجعه ننماید.
البته توقّع نمی‏رود که استاد همیشه همه محتوای درس را حفظ باشد، بلکه طبیعی است گاهی نیم‌نگاهی به طرح درسی که از پیش تهیه کرده است، داشته باشد؛ ولی رجوع مکرّر به کتاب یا جزوه باعث مکث مخلّ به تدریس و از بین رفتن نشاط کلاس می‏شود.

 
در مورد عامل علمی دو نوع شاخص فرعی وجود دارد:
۱ )شاخص‏هایی که با درس خاصی ارتباط نداشته، بلکه در هر درسی لازم و ضروری هستند.
۲ )شاخص‏هایی که به درس خاصی اختصاص دارند.
به عنوان مثال کامل بودن مطالب ارائه شده و یا صحت آنها در هر درسی لازم است. اما تحلیل مطالب تاریخی و نتیجه‏گیری از آنها فقط در دروسی نظیر درس تاریخ تحلیلی اسلام و یا انقلاب اسلامی ضرورت می‏یابد و یا توجه به مباحث نظری علم اخلاق که فقط در درس اخلاق اسلامی مورد توجه قرار می‏گیرد.
در اینجا ابتدا به توضیح شاخص‏های علمی مشترک پرداخته و سپس شاخص‏های علمی اختصاصی هر یک از گرایشهای پنج‌گانه دروس معارف اسلامی را بیان می‏کنیم.
الف) شاخص‏های علمی مشترک
۱) کامل بودن مطالب ارائه شده: بدیهی است مطالبی که از سوی استاد ارائه می‏شود بایستی با توجه به متن و سر فصلهای درس کامل باشد، به این معنا که مطالب ارایه شده ضمن اینکه بایستی تمامی سر فصلهای مورد نظر را پوشش دهد، لازم است تمام مباحث مورد نیاز و مرتبط با هر سرفصل را نیز مطرح سازد؛ و به طور کلّی محتوای درس باید تمام حقایق، مفاهیم و اصولی را که لازم است فراگیران بیاموزند، در برداشته باشد.
۲) صحّت مطالب ارائه شده: لازم به ذکر است که مطالب ارائه شده توسط استاد بایستی قوی، مورد قبول و خدشه‏ناپذیر ارایه گردد و تحقق این أمر مستلزم این است که محتویات و مباحث طرح شده به گونه‏ای ارائه گردد که از صحّت و اتقان لازم برخوردار بوده و اصول و مسلّمات علمی در آنها رعایت شود، چه اینکه یادگیری هنگامی اثربخش خواهد بود که مطابق با واقعیات بوده و از دقت و صحّت لازم برخوردار باشد؛ زیرا اگر فراگیر احساس کند که با بعضی از مسائل، غیر علمی و بدون دقت کافی برخورد شده است هر آینه ممکن است بقیه مباحث و مطالب را ـ هر چند حق هم باشند ـ نپذیرد و با دید منفی به آنها بنگرد و به این ترتیب اعتماد فراگیر به درس و استاد کاسته شده و نفوذ کلام استاد نیز کم می‏شود.
۳) استفاده از منابع متعدد و ارجاع به آنها: ضروری است استاد به مطالب آموزشی موجود در متن اکتفا نکند، بلکه از هر فرصتی برای توسعه فکری و اطلاعات فراگیران استفاده نماید.
از این رو، جهت عمق بخشیدن به اطلاعات و ارائه تدریسی شایسته، لازم است استاد آشنایی کامل با منابع معتبر و گوناگونی که در زمینه موضوع درس وجود دارد، داشته باشد و متناسب با واحد درسی، سطح علمی فراگیران و... از آن منابع ـ که عمدتاً اصلی و معتبر باشند ـ در تهیه و ارایه محتوای درس استفاده کند؛ زیرا مطالعه مستمر و مراجعه به منابع متعدد در زمینه موضوع مورد بحث، این امکان را به استاد می‏دهد که ضمن بالابردن توان علمی خود، با دیدگاههای مختلفی که پیرامون موضوع مطرح است نیز آشنا شده و در نتیجه بتواند با تسلّط و آمادگی بیشتری به تدریس بپردازد.
البته تذکر این نکته ضروری است که همواره در این امر باید حدّ اعتدال را رعایت کرد تا محتوای درس انباشته‏ای از گفته‏ها و سخنان دیگران نشود.
۴) نگارش و تلفظ صحیح آیات، روایات، اسامی، اصطلاحات و عبارات تخصصی: در موضوعات و مباحثی که استاد احساس می‏کند باید از آیات، روایات، اسامی یا اصطلاحات خاص استفاده کند باید توجه داشته باشد که نگارش و تلفّظ آنها به طور صحیح باشد؛ ضمن اینکه لازم است کاربرد آنها کاملاً بجا و بر حسب ضرورت باشد و حتی‏الامکان از استفاده مکرر از اصطلاحات تخصصی غیر ضروری خودداری شود.
۵) پاسخگویی صحیح به سؤالات دانشجویان: مقصود از این شاخص، صرف اسکات فراگیران در مقام بحث و سؤال نیست، بلکه استاد باید بتواند پاسخ صحیح، علمی و قانع‏کننده ارائه کند و با پاسخگویی صریح و منطقی به سؤالات و مشکلات علمی فراگیران و دفاع صحیح و معقول از مبانی دین و انقلاب اسلامی، موجبات نشاط علمی کلاس را فراهم آورد. لازمه چنین امری این است که:
اولاً استاد توان علمی لازم را دارا باشد. ثانیاً سؤالهای احتمالی را حتی‏الامکان پیش‏بینی نماید که لازمه دست یافتن به این مهم، داشتن طرح درس مناسب و سنجیده‏ای است که استاد قبل از تدریس برای یک جلسه درس تهیه می‏کند، چنین طرح درسی به وی فرصت خواهد داد تا سؤالات و ابهامات احتمالی تدریس را پیش‏بینی کند و پاسخ لازم و متناسب با آنها را بیابد.
تذکر این نکته ضروری است که اگر استاد، پاسخ سؤالی را به هر سببی ندانست لازم نیست که با داستان‏سرایی در مقام پرده‏پوشی بر آنچه که نمی‏داند بر آید، بلکه باید صراحتاً ارائه پاسخ صحیح را به جلسه آینده موکول نماید.
۶) دارا بودن جامعیت نسبی در معارف اسلامی: استادان گروه معارف اسلامی افزون بر اینکه باید تسلط و توان علمی لازم را در گرایش مورد نظر داشته باشند در زمینه‌های دیگر معارف دینی از جامعیت نسبی بر خوردار باشند؛ چراکه رسالت یک استاد معارف صرفاً در فعالیت‌های آموزشی خلاصه نمی‌شود، بلکه یکی از مهم‌ترین رسالت آنان تبلیغ دین در کنار آموزش می‌باشد. همان‌گونه که در اهداف تک‌تک دروس معارف آمده است، محوریت در تدریس این دروس، دین با نگاه تبلیغی و ترویجی و در نهایت تأثیرگذاری است. استاد تاریخ اسلام یا انقلاب اسلامی و... صرفا بیانگر حوادث و وقایع تاریخی نیست، بلکه به همراه تحلیل وقایع و توجه به عبرت‌آموزی آن به نکات اخلاقی، اعتقادی و مذهبی مبتنی بر باور‌های دینی نیز توجه دارد؛ مثلاً استاد اخلاق باید در زمینه مباحث اعتقادی، تاریخی، سیاسی، احکام شرعی و... دارای اطلاعات باشد تا در صورت لزوم توان پاسخگویی را داشته باشد. همچنین نکات اخلاقی را باید با باورهای دینی پیوند دهد و...
یا مثلاً استاد در درس اندیشه اسلامی ۱ـ۲، باید اطلاعات اجمالی نسبت به تاریخ اسلام و تاریخ معاصر داشته باشد یا استاد انقلاب اسلامی نیز باید با احکام شرعی یا مباحث قرآنی و روایی آشنا باشد.
۷) آمادگی در ارائه درس: کمبود وقت و یا احیاناً سهل‌انگاری ممکن است سبب شود استاد با عدم آمادگی کافی وارد کلاس شود. در چنین مواردی ممکن است استاد برای تظاهر به داشتن آمادگی جهت تدریس، معلومات نادرست ارائه دهد و یا صرفاً به نوشته کتاب یا جزوه اکتفا کند.
علاوه اینکه عدم آمادگی استاد و نداشتن مطالعه کافی پیرامون موضوع مورد بحث، این فرصت را از وی خواهد گرفت تا حین تدریس، نکات اصلی و کلیدی درس را گوشزد نماید و نیز مشکلات و شبهات احتمالی درس را پیش‏بینی نموده و آنها را جهت ارتقای سطح علمی فراگیران در کلاس مطرح و به بحث و گفتگو بگذارد. و چه بسا این امر باعث شود تا استاد یا اصلاً علاقه‏ای برای طرح چنین سؤالات و شبهاتی را از خود نشان ندهد که این حالت، موجب رکود و خمودی کلاس شده و مانع رشد، تکامل، خلاقیت و نوآوری فراگیر است؛ و یا اگر هم چنین مسائلی از طرف فراگیران مطرح شود این عدم آمادگی سبب می‏شود تا استاد از پاسخ دادن به سؤالات منطقی و معقول آنها طفره رفته و با داستان‌سرایی در مقام پرده‌پوشی از این ضعف برآید.
از این رو، سزاوار است استاد از قبل، آمادگی لازم را برای ارایه درس کسب نماید تا ضمن تسلّط لازم بر موضوع بحث، به هنگام تدریس، مکرّراً به کتاب یا جزوه مراجعه ننماید. البته توقّع نمی‏رود که استاد همیشه همه محتوای درس را حفظ باشد، بلکه طبیعی است گاهی نیم‌نگاهی به طرح درسی که از پیش تهیه کرده است، داشته باشد؛ ولی رجوع مکرّر به کتاب یا جزوه باعث مکث مخلّ به تدریس و از بین رفتن نشاط کلاس می‏شود.


ادامه نوشته

طرح درس


طرح درس؛ سند ترسیم «اهداف قصد شده» برای هدایت فعالیت‌های آموزشی؛

تعریف: 
طرح درس سندي است كه اجزاي مختلف فرآيند آموزشيِ فعال براي مشاركت دانش‌آموز به منظور دست‌يابي به اهداف آموزشي را ترسيم مي‌كند. طرح درس ساختاري سازمان‌يافته براي تدريس و نقشه‌اي كلي براي هدايت فعاليت‌هاي آموزشي است و در آن مفاهيم، اهداف، فرصت‌هاي آموزشي و روش‌هاي ارزيابي يك درسِ مشخص، بيان مي‌شود. در يك طرح درس مجموعه فعاليت‌هايي كه معلم از پيش براي رسيدن به يك يا چند هدف آموزشي ويژه تدارك مي‌بيند، پيش‌بيني و تنظيم شده است و معلم با كمك طرح درس مي‌تواند فعاليت‌هاي ضروري آموزشي را به ترتيب و در مراحل و زمان‌هاي مشخص و به شيوه‌اي منطقي پيش ببرد.

ویژگی ظاهری: 
قطع رحلی، پرفراژ، دورنگ؛ 

مخاطب: 
مدیر، مشاور، معلم؛


منبع:

http://www.meraat.ir/Details/Plan/Description.aspx

ارزشيابي در مدارس


تب «طرح» در آموزش و پرورش به‌شدت بالا رفته و هر مسئولی با استناد به سند تحول بنیادین از طرحی جدید سخن می‌گوید.

وزیر آموزش و پرورش بارها اعلام کرده که70 طرح در آموزش و پرورش همزمان اجرا می‌شود؛طرح‌هایی که نتیجه آن آشفتگی مدارس و نگرانی خانواده‌هاست. البته آن طور که از سخنان مسئولان این دستگاه استنباط می‌شود تعداد طرح‌ها بیش از 70 است.تغییر کتاب‌های درسی، تغییر نظام‌آموزشی، تغییر شیوه ارزشیابی، ایجاد مجتمع‌های آموزشی، یک‌نوبته شدن دستوری مدارس، تعطیلی روزهای پنجشنبه مدارس، اجباری شدن رشته‌های ورزشی بدون توجه به امکانات مدارس، نمونه‌ای از این طرح‌هاست که هنوز هیچ‌کدام به نتیجه نرسیده است.

جایگاه ویژه دوره ابتدایی

دوره ابتدایی جایگاه ویژه‌ای در نظام تعلیم و تربیت دارد و این نکته‌ای است که وزیر آموزش و پرورش و معاونانش نیز بر آن تاکید دارند، به همین علت بیشترین تغییرات در این دوره انجام می‌شود و هر روز طرح جدیدی برای دانش‌آموزان دبستانی ارائه می‌شود.شیوه ارزشیابی تحصیلی دوره ابتدایی با هیاهوی بسیار در دولت نهم(سال 88) از «کمی» به «توصیفی» تغییر کرد.

همان سال مدیرکل آموزش و پرورش پیش‌دبستانی و ابتدایی اعلام کرد: دوره ابتدایی، دوره آموزشی نیست بلکه دوره تربیتی است که رفتارها، عادات و مهارت‌های اجتماعی بچه‌ها را بنیانگذاری می‌کند.به گفته علیرضا رحیمی بنا بر این نمی‌توان فعالیت‌های تربیتی را با شاخص‌های کمی اندازه‌گیری کرد، همچنین ابتدایی، دوره‌ای حساس و پیچیده است که ابزارهای حساس خود را می‌طلبد و ارزشیابی کمی دانش‌آموزان را به حافظه محوری و گرایش به امتحانات پایانی سوق می‌دهد.

پیش از او معاون دفتر آموزش و خلاقیت پیش دبستانی و ابتدایی، هدف اصلی این تغییر شیوه را چنین اعلام کرد: «بهبود شرایط یادگیری دانش‌آموزان با از بین بردن اضطراب‌های نامطلوب ناشی از برگزاری امتحانات و بازخوردهای عددی.»

به گفته مرتضی شکوهی، «نظام نمره‌محوری» فعلی دانش‌آموزان را با اضطراب و نگرانی روبه‌رو می‌کند و تهدید‌کننده محیط مدرسه به لحاظ روانی و عاطفی است و دانش‌آموزان را به رقابتی نابرابر و ناسالم می‌کشاند و هدف، گرفتن نمره بالاتر است.

توصیفی - ترکیبی، شیوه جدید

آن طور که از سخنان رئیس مرکز سنجش آموزش و پرورش که در دوره وزارت حاجی‌بابایی ایجاد شده باز‌هم قرار است شیوه ارزشیابی تنها پس از 2 سال تغییر کند.به گفته عبد‌الامیر عرفی نحوه ارزشیابی تحصیلی دانش‌آموزان دوره ابتدایی در شورای‌عالی آموزش و پرورش در دست بررسی است.

وی اظهار کرد: یکی از ماموریت‌های مرکز سنجش آموزش‌ و پرورش براساس سند تحول آموزش و پرورش طراحی شیوه‌های ارزشیابی تحصیلی است.

رئیس مرکز سنجش آموزش و پرورش به ایسنا گفت: بر این اساس در بررسی‌های اولیه پیشنهاد شده تا ارزشیابی در دوره ابتدایی به‌صورت توصیفی باشد و زمانی که دانش‌آموزان تغییر پایه می‌دهند باید در آزمون‌های نتیجه‌محور که به‌صورت کتبی برگزار می‌شود شرکت کنند.وی افزود: در این پیشنهاد عنوان شده ارزشیابی تحصیلی در دوره راهنمایی به‌صورت توصیفی ـ ترکیبی باشد و زمانی که این دانش‌آموزان از پایه‌ای به پایه دیگر می‌روند این ارزشیابی‌های ترکیبی برای آنها لحاظ شود.

شیوه ارزشیابی توصیفی

در ارزشیابی توصیفی به جای دادن نمره به دانش‌آموز از عبارت‌های کیفی « تلاش خوبی داشته‌ای»، «با تلاش به موفقیت رسیده‌ای»، «برای موفقیت باید بیشتر تلاش کنی»، «با انجام تمرین بیشتر مشکل شما برطرف می‌شود» و... استفاده می‌شود.البته در کارنامه دانش‌آموزان عناوینی مانند «بسیار خوب»، «خوب»، «نیازمند تلاش» درج می‌شود.

دوره راهنمایی

چند روز پیش نیز معاون متوسطه وزارت آموزش و پرورش از اجرای «ارزشیابی تلفیقی» در دوره راهنمایی و متوسطه در ساختار جدید خبر داد.ابراهیم سحر‌خیز در باره شیوه‌های ارزشیابی دانش‌آموزان در ساختار جدید نظام آموزشی گفت: براساس سند تحول بنیادین آموزش و پرورش، برای گذر از یک دوره تحصیلی به دوره دیگر «ارزشیابی نتیجه‌محور» و برای گذر از یک پایه تحصیلی به پایه دیگر «ارزشیابی فرایند‌ محور» اجرا می‌شود.و

ی افزود: در دوره راهنمایی و متوسطه، شیوه ارزشیابی به‌صورت «تلفیقی» خواهد بود که شامل ارزشیابی نتیجه‌محور و فرایندمحور می‌شود.معاون آموزش متوسطه آموزش و پرورش درباره تفاوت ارزشیابی‌های فرایند محور و نتیجه‌محور با ارزشیابی‌های توصیفی و کمی گفت: ارزشیابی تلفیقی یعنی ترکیبی از ارزشیابی‌های کمی و کیفی (توصیفی)؛ ارزشیابی فرایندمحور نیز بیشتر ناظر بر ارزشیابی کیفی است.

منبع:

http://hamshahrionline.ir/details/155959

طراحي آموزشي

چگونه فرآيند آموزش را طراحي کنيم؟

تدريس[Teaching] چيست؟
از تدريس، همانند يادگيري، تعريفهاي مختلفي ارائه شده است. بعضي، تدريس را «بيان صريح معلم درباره آنچه بايد ياد گرفته شود» مي دانند و گروهي ديگر تدريس را «همورزي متقابلي مي \دانند که بين معلم، دانش آموز و محتوا در کلاس درس جريان دارد.» عدّه ي زيادي از مربيان و متخصصان آموزش و پرورش، تدريس را «فراهم آوردن موقعيت و فرصتهايي که يادگيري دانش آموزان را تسهيل کند»، ناميده اند. از بررسي مجموعه ي تعاريف ارائه شده مي توان نتيجه گرفت که «تدريس، فعاليتي تعاملي و منظم و هدفمند بين معلم و دانش آموز به منظور تسهيل يادگيري است.» (شعباني،1382).
عوامل اصلي چنين فعاليتي عبارتند از: طراحي، اجرا و ارزشيابي. طراحي پايه و اساس اصلي اين فرآيند است که دو عامل ديگر يعني اجرا و ارزشيابي بر آن استوار هستند و تحقق مطلوب آنها وابسته به کيفيت طراحي آموزشي است.

طراحي [Desigining] آموزشي چيست؟

طراحي آموزشي، پيش بيني و تنظيم رويدادهاي آموزشي بر اساس اهداف، محتوا و امکانات موجود با توجه به ويژگيها و ساخت شناختي دانش آموزان است. طراحي آموزشي، خواه مربوط به يک دروه کامل يا به يک جلسه ي آموزشي باشد، از اهميت خاصي برخوردار است. توجه و دقت در تنظيم آن مي تواند موجب کارايي و اثر بخشي تدريس شود. طراحي آموزشي ممکن است به دو صورتِ خُرد و کلان، انجام گيرد. طراحي در سطح کلان مربوط به شوراي برنامه ريزي درسي و متخصصان آموزشي است؛ اما طراحي در سطح خُرد، کلاً بر عهده ي معلم است. در فرآيند طراحي خُرد، توجه بايد بيشتر به حصول صلاحيتها و قابليتهاي مورد انتظار، جلب شود و با نگرشي سيستمي و نظام مند، مجموعه ي عناصري را که در يادگيري دانش آموزان مؤثرند، در نظر گرفت. معلم بايد کل محتواي آموزشي را به اجزاي قابل تدريس که معمولاً به نام «جلسات درس يا تدريس» ناميده مي شود، تقسيم کند و مشخص سازد که بر اساس زمان منظور شده، چند جلسه يا ساعت در طول ترم و يا سال تحصيلي تدريس خواهد داشت و در هر جلسه چه موضوعي و با چه اهدافي دنبال خواهد شد.                                             

            مراحل طراحي آموزشي

هدف از طراحي آموزشي، فراهم کردن امکانات يادگيري است؛ زيرا انتخاب فعاليت هاي يادگيري مؤثر و مناسب، عامل مهمي در فرآيند طراحي يک درس محسوب مي شود. قبل از شروع آموزش، معلم بايد همه چيز را پيش بيني و آماده کند و برنامه ي خود را بنويسد؛ اما با توجه به اين که فرآيند تدريس، هيچگاه نمي تواند کامل باشد، برنامه هاي طراحي شده بايد انعطاف پذير، مرتب و به روز گردند. يک برنامه آموزشي خوب بايد به نحوي نوشته شود که دستيابي به قابليت و صلاحيت مورد نظر را تضمين کند. در فرآيند طراحي مي توان از الگوهاي مختلف استفاده کرد؛ اما در تمام الگوها، حداقل چهار مرحله يا گام اساسي را بايد مورد توجه قرار داد. اين مراحل عبارتند از:
مرحله اول : تحليل و تنظيم هدفهاي آموزشي
مرحله دوم : تحليل موقعيت آموزشي
مرحله سوم : تحليل و تعيين محتوا، روش و وسيله ي آموزشي
مرحله چهارم : تحليل و تعيين نظام ارزشيابي
مرحله اول : تحليل و تنظيم هدفهاي آموزشي
هدفهاي آموزشي، بيان کننده ي وضعيت مطلوب در يک رويداد آموزشي هستند. هدفهاي خوب تنظيم شده حداقل بايد داراي چهار ويژگي زير باشند:
1. دانش آموزان، محور باشند؛ يعني بر اساس فعاليت هاي دانش آموزان تنظيم شوند.
2. توصيفي از نتايج يادگيري باشند.
3. صريح، روشن و قابل فهم باشند.
4. قابل مشاهده و اندازه گيري باشند.
 

ادامه نوشته

ارزشيابي

دسته بندی آزمون ها با توجه به چگونگی تهيه ی آنها :

 

     آزمون ها به دو دسته عمده ی « آزمون های استاندارد شده » و « آزمون های معلم ساخته » تقسيم می شوند .

     آزمون های استانداد شده ؛ آزمون هايي هستند که با استفاده از نمونه های بزرگ آزمون شوندگان و غالباً به وسيله ی مؤسسه ها يا بنگاه های آزمون سازی دولتی يا خصوصی و يا مراکز آموزشی و علمی , برای اندازه گيری پيشرفت تحصيلی با مقاصد ارزشيابی از   دوره های تحصيلی , تهيه و توزيع می شوند . در اين نوع آزمون ها , ملاک نسبی اندازه گيری مورد استفاده قرار می گيرد.

     آزمون های معلم ساخته آزمون هايي هستند که معلمان برای سنجش پيشرفت تحصيلی دانش آموزان خود تهيه می کنند و در طول دوره ی آموزش و يا در پايان دوره به اجرا درمی آورند . در اين آزمون ها ملاک مطلق اندازه گيری مورد استفاده قرار می گيرد .

     آزمون های استاندارد شده و معلم ساخته ی پيشرفت تحصيلی را می توان برای              تصميم گيری های زير مورد استفاده قرار داد :

1 – تصميمات آموزشی مربوط به کم و کيف جريان آموزش را بايد بر مبنای آزمون های معلم ساخته گرفت .

2 – تصميمات مربوط به ارتقای دانش آموزان را نيز , بايد بر مبنای آزمون های معلم ساخته , که دربرگيرنده ی موضوعات مشخص درسی و هدفهای دقيق آموزشی است , گرفت .

3 – تصميمات تشخيصی مربوط به مشکلات يادگيرندگان و تصميمات مربوط به رفع نواقص يادگيری و آموزش را می توان بر مبنای هر دو نوع آزمون اتخاذ کرد .

4 – تصميمات مربوط به جايابی يا پايه گزينی افراد به اندازه گيری وسيع تری نياز دارد ؛ بنابراين بهتر است در اين مورد از آزمون های استاندارد شده استفاده کرد .

5 – تصميمات مربوط به راهنمايي و مشاوره ی  دانش آموزان معمولاً به مقايسه های هنجاری نيازمند است ؛ بنابراين بهتر است برای اين منظور , از آزمون های استاندارد شده استفاده کرد .

6 – از آن جايي که تصميمات مربوط به انتخاب بر مبنای مقايسه ی افراد و گروه ها گرفته می شود؛ بنابراين در اين مورد نيز بهتر است از آزمون های استاندارد شده استفاده نمود .

7 – تصميمات مربوط به برنامه ريزی درسی نيز , که به انتخاب يک برنامه از ميان برنامه های مختلف منجر می شود , به مقايسه ی وسيع نيازمند است , که آن هم از عهده ی آزمون های استاندارد شده بر می آيد .

8 – تصميمات مربوط به ارزشيابی از ميزان موفقيت مدارس مختلف , مستلزم کسب نظری جامع و مقايسه ای در اين باره است , که يک مدرسه در مقايسه با مدارس ديگر تا چه حد موفقيت کسب کرده است . برای اين منظور نيز , آزمون های استاندارد شده مفيدتر هستند .

 

دسته بندي ارزشيابي هاي آموزشي با توجه به موضوع ارزشيابي :

 

      ارزشيابي به اين منظور به كار مي رود كه تعييين شود آيا هدف هاي مورد نظر تحقق يافته اند يا نه. بنابراين، يكي از راه هاي تقسيم بندي انواع ارزشيابي ها با توجه به هدف يا موضوع ارزشيابي است. از اين لحاظ ، ارزشيابي هاي مختلف آموزشي را مي توان در گروه هاي زير قرار داد:

 

1 - ارزشيابي از دانش آموزان 

 

      منظور از ارزشيابي از دانش آموزان (student evaluation ) عمدتاً ارزشيابي از پيشرفت تحصيلي (academic achievement ) يا ارزشيابي از ميزان يادگيري (learning ) آنان است. استفاده از نتايج ارزشيابي دانش آموزي به ويژه نتايج ارزشيابي پيشرفت تحصيلي ، نه تنها براي قضاوت در ابره ي عملكرد يادگيرندگان ، بلكه براي داوري در باره ي اثر بخشي كيفيت آموزش وروشها و مواد آموزشي نيز مفيد است. ارزشيابي پيشرفت تحصيلي كه مهمترين نوع ارزشيابي آموزي است ، تعيين مي نمايد كه دانش آموزان تا چه ميزاني به هدفهاي آموزشي از پيش تعيين شده رسيده اند .

ادامه نوشته

طرح درس

طرح درس چیست؟


کلیه اندیشه ها و مقدمه چینی ها و پیش بینی هایی که معلم قبل از رفتن به کلاس به عمل می آورد هرگاه بر روی کاغذ بیاید «طرح درس» نامیده می شود.
معلم قبل از شروع سال تحصیلی در مورد کتابی که باید تدریس کند سوالاتی از خود می کند که پاسخ آنها را می توان طرح درس کلی یا سالانه نامید.

● برخی از این سوالات عبارتند از :
۱- حجم کتاب چقدر است؟
۲- این کتاب را باید چند جلسه در هفته تدریس کنم؟
۳- جمع کل جلسات در سال چقدر است؟(با در نظر گرفتن ایام تعطیل و امتحانات)
۴- امکانات کمک آموزشی مدرسه در چه حدودی است؟

پس از مشخص شدن پاسخ سوالات بالا و با توجه به امتحاناتی که معلم علاوه بر امتحانات داخلی و آخر سال مدرسه ضروری می داند ، معلم کتاب را به تعداد جلسات درسی تقسیم می کند و به این وسیله طرح درس کلی یا سالانه او مشخص می شود. همچنین معلم برای هر فصل کتاب نیز باید طرح درس معینی داشته باشد که مهمترین طرح درسهایی است که معلم با آن سروکار دارد. در این مورد معلم باید به سوالات مانند زیر پاسخ دهد:
۱- هدف کلی از تدریس این فصل چیست؟
۲- مفاهیم کلی این فصل کدامند؟
۳- جمعا چند جلسه برای تدریس و ارزشیابی این فصل اختصاص یافته است؟
۴- مفاهیم اساسی این فصل کدامند؟
۵- پیش دانسته های دانش آموزان قبل از شروع این فصل چیست؟
۶- برای یادگیری این فصل دانش آموز چه مطالبی را باید بداند؟
۷- سهم هر جلسه آموزشی چقدر است؟
۸- انتظارات آموزشی مربوط به این فصل چیست؟
یعنی دانش آموز در پایان این فصل باید توانایی پاسخ دادن به چه سوالاتی و یا انجام چه فعالیتهایی را داشته باشد.

ادامه نوشته

روشهای تدریس در مقاطع مختلف

لینکهای مربوط به این تحقیق:
1-http://8pic.ir/images/05758992095379622640.jpg
2-http://8pic.ir/images/91598249834307318839.jpg
3-http://8pic.ir/images/27646386113353776755.jpg
4-http://8pic.ir/images/16099091115019271254.jpg
5-http://8pic.ir/images/13675464572512655087.jpg
6-http://8pic.ir/images/51937400567225760750.jpg
7-http://8pic.ir/images/33137944231072039215.jpg
ادامه نوشته

اهداف آموزشی در مقاطع مختلف

لینکهای مربوط به این تحقیق:

1-http://8pic.ir/images/24270980607259270688.jpg

2-http://8pic.ir/images/09559947671953783628.jpg

3-http://8pic.ir/images/22888249650596690376.jpg

4-http://8pic.ir/images/09040565632384072329.jpg

ادامه نوشته

طرح درس پایه پنجم

لینکهای تحقیق:

1-http://8pic.ir/images/74308560551749807560.jpg

2-http://8pic.ir/images/27663117425726396392.jpg

3-http://8pic.ir/images/71480946418025423014.jpg

نقش مدرسه و عوامل آموزشگاهی در بهداشت روانی دانش آموزان

بسياري از مردم از بهداشت رواني تصويري از بيماري هاي حاد رواني در ذهن دارند در صورتي كه بحث پيرامون بهداشت رواني به معني يافتن راه هايي براي پرورش مهارت هاي مطلوب اجتماعي  در دانش‌آموزان است.

از آنجا كه شخصيت كودك در خانواده و مدرسه پي ريزي مي شود لذا در اين مقاله براي بررسي موضوع به نقش و اهميت اين دو نهاد در پيشگيري از مشكلات رواني دانش آموزان پرداخته شده است. زيرا به كارگيري اصول بهداشت رواني در مدرسه كار آساني نيست و نياز به همكاري و مشاركت ساير عوامل انساني مدرسه و خانواده دارد.

بنابراين عوامل موثر در بهداشت رواني كودكان كه بايد به طور هم زمان مورد توجه والدين و مربيان قرار گيرند، به طورخلاصه بيان شده اند كه از جمه آن ها مي توان به احساس وابستگي گروهي، ‌ميزان پيشرفت تحصيلي دانش آموزان، توانايي دانش آموز در سازگاري با تغييرات،‌ بالا بردن قدرت درك و تشخيص، تشويق به تصميم گيري و تشخيص مشكلات دانش آموزان به وسيله ي معلمان و والدين،‌ اشاره كرد كه در پايان مقاله براي ايجاد يك محيط رواني سالم پيشنهادهايي نيز ارائه گرديده است.

ادامه نوشته

نقش آموزش و پرورش درارتقاي منزلت اجتماعي افراد


آموزش و پرورش كاركردهاي مختلفي دارد. درتقسيم‌بندي اين كاركردها به دو دسته مي‌رسيم:‌ كاركردهايي كه نقش محافظه‌كارانه دارند و كاركردهايي كه نقش نو‌آورانه دارند. دراين مبحث به كاركردهاي نوآورانه آموزش و پرورش مي‌پردازيم كه اين كاركردها در واقع عامل و زيربناي رشد و توسعه يك جامعه از جهات مختلف است. لازم به يادآوري است كه درباره كاركردهاي آموزش و پرورش، ديدگاه‌ها و نظرهاي مختلفي وجود دارد كه در اين جا جنبه‌هاي كلي اين كاركردها را مد نظر داريم.

ادامه نوشته

اهداف آموزش و پرورش پيش دبستاني

هدف، يک نقطه مطلوب در تعليم و تربيت است که فرايند تعليم و تربيت به سمت آن سوق داده مي شود. اهداف بايد تکامل پذير باشند. اهداف تعليم و تربيت از پيش تعيين شده هستند، بايد تحت شرايط خاص، قابليت تغيير داشته، تکامل پذير و قابل تحقق باشند.

هدفهاي آرماني، غير قابل تحقق و غير واقع بينانه، براي تعليم و تربيت، معقول و مناسب نيست. موارد زير از ويژگيهاي اهداف مي باشند. در آموزش و پرورش پيش دبستاني و مقاطع بالاتر  هدف بسيار مهم است، زيرا موجب هماهنگي فعاليت ها مي گردد و به معلم و دانش آموز، انگيزه مي دهد. از طرف ديگر، معيار ارزشيابي پيشرفت تحصيلي دانش آموزان، هدف است. دست يافتن به اهداف، بيانگر آن است که آموزش و پرورش تأثير مناسبي داشته و در رسيدن به اهداف خود، موفق بوده است.   آموزش پيش دبستاني، بايد اهداف را به صورت رفتاري تعيين کند. اهداف رفتاري، اهدافي هستند که منظور معلم را از آموزش، به صورت رفتار قابل مشاهده و اندازه گيري بيان مي کنند.  

ادامه نوشته

چگونگی بهبود روش تدریس مفاهیم تاریخی در پایه پنجم

انسان از روزی که پا بر این کره خاکی نهاده است همواره در پی کسب علم و معرفت و ایجاد تغییر و تحول در محیط درون و بیرون خود بوده است. گذر از جامعه مبتنی بر کشاورزی به جامعه صنعتی و امروزه ورود به جامعه اطلاعاتی به خوبی بیانگر این تحولات بنیادین است. اما ورود به جامعه اطلاعاتی، میزان و نحوه دستیابی به دانش را چنان دستخوش تحول نموده است که عصر انفجار اطلاعات بهترین گزینه برای نام نهادن بر دورانی است که در آن به سر می بریم.

سرمایه انسانی امروزه، بزرگترین سرمایه هر کشوری است و اقتصاد کشورها در دانش، مهارتها و قابلیتهای بالقوه مردم نهفته است. به این ترتیب در سرتاسر جهان دولتها بر روی راهبردهایی به منظور افزایش دسترسی به آموزش با کیفیت بهتر، متمرکز شده اند. تصمیم گیران و سیاستگذاران نیز در پی یافتن پاسخی برای پرسشهای کلیدی و چالش انگیز برآمده اند. تعریف آموزش و پرورش با کیفیت، در اقتصاد جهانی امروز که بر دانش و اطلاعات بنا شده چیست؟ آیا آموزش و پرورش با دنیایی که شتابان در حال تغییر است هم گام پیش می رود؟ از این رو مقوله تعلیم و تربیت و یادگیری دستخوش تغییرات عمده ای شده است. میزان اهمیت و اتکا به کتاب و مواد درسی برای هر کلاس و دوره تحصیلی ، ارزیابی روشهای تعلیم و برآورد اثربخشی و میزان یادگیری و تعلیم، نقش و ارزش تکالیف و امتحانات دوره ای، نحوه رابطه معلم و شاگردی، اهمیت حضور فیزیکی اولیا و ... همگی از مواردی هستند که دستخوش تغییر شده اند به گونه ای که دیگر روشهای سنتی و کارامد و پاسخگو نیست به همین دلیل ضرورت دارد در بدنه آموزش و پرورش تحولات چشمگیری را شاهد باشم و از فرصت در اختیار داشتن الگوها آزموده و موفق جهانی بهره برداری کافی را بنمایم.

ادامه نوشته

طرح درس جغرافیا چهارم ابتدایی

درس اول

  روش تدریس: پرسشنامه

 موضوع درس: محیط زندگی ما

 اهداف کلی: آشنایی دانش آموزان بامحیط زندگی ما

 اهداف جزئی:

 1.      شناخت درباره ی محیط زندگی خود

 

2.      آشنایی با زندگی شهری و روستایی

 

اهداف رفتاری:

 1-    یکی از راه های شناخت محیط زندگی را بیان کند؟

 2-    محیط زندگی خود را تفسیر کنید.

 3-    در مورد نحوه زندگی شهری و روستائی توضیح دهید؟

 4-    به شناخت محیط زندگی خود علاقه نشان دهید.

 ارزشیابی ورودی:

 1-    دانش جغرافیا چه کمکی به ما می کند؟

 2-    فاصله ی مدرسه ی شما تا خانه چقدر است؟

 3-    شغل روستائیان چیست؟

 مدل کلاس: دایره ای

 وسایل مورد نیاز: کتاب و تصاویر کتاب

 

راهبرد و ایجاد انگیزه: امروز قرار است راهکارهایی در خصوص شناخت بهتر محیط زندگی خود ارائه دهید.

 مرحله اول: بیان هدف

 بچه ها می خواهیم اطراف خود را بیشتر بشناسیم، در این خصوص نیاز به دانشی برای این شناخت داریم.

ادامه نوشته

نقش فناوری اطلاعات در آموزش

مقدمه

 انسانها از اولین لحظات زندگی درحال تلاش و تکاپو هستند. دلایل مختلفی برای این تلاش وجود دارد. عده ای درجستجوی نان و عده ای درصدد کسب نام هستند.عده ای مجموعه ای ازخواسته ها را می طلبند. نقطه مشترک تمام این تلاشها نیازاست و این تکاپو جهت تامین نیازها صورت میپذیرد.نیازاست که شخص را به تحرک وا میدارد و به کارهای فرد جهت میدهد.

 هرخدمتی که ارائه شود و هرنیازی که تامین گردد یک محصول است که میتواند شامل عقاید-مکانها-خوراک-پوشاک و اطلاعات باشد. یکی ازاساسی ترین نیازهای بشر دسترسی به اطلاعات است. تا اطلاعات وجود نداشته باشد- امکان تامین هیچ یک ازنیازهای بشری وجود ندارد. پس به گونه ای میتوان عنوان کرد که اطلاعات مادر تمام نیازهای بشری میباشد. اطلاعات عنصری است که همواره با بشر همراه بوده است- ولی به دلیل محدود بودن نیازهای بشر چندان مورد توجه قرارنداشت. با برقراری ارتباط میان جوامع و پدید آمدن نیازهای مختلف و ابداعات گوناگون-اطلاعات نیز اهمیت پیدا کرد تا آنجا که بشر وارد دوره ای شد که آنرا عصراطلاعات نامید . اطلاعات با زندگی بشر آمیخته شده و پدیده ای اجتماعی میباشد. علت اطلاق اصطلاح "عصر اطلاعات" به دوره حاضر به دلیل گستردگی میزان اطلاعات و سرعت تبادل آنها ازطریق محملهای اطلاعاتی مختلف میباشد. دراین دوره-بشر بیش ازپیش خود را نیازمند به داشتن اطلاعات و برقراری ارتباط با جوامع دیگربرای کسب اطلاعات میداند. این حجم گسترده اطلاعات و چگونگی تبادل آن- جامعه امروزرا درآستانه ورود به فرهنگی قرارداده است که درآن آموزش-اطلاعات و دانش محورهای اصلی پیشرفت جامعه خواهند بود. امروزه اطلاعات جایگزین تمامی عناصرتعیین کننده شده و نیز انقلاب صنعتی شده است. دراین مقاله، پس ازتعریف اجزای اصلی دریک فرایند آموزشی، انواع یادگیری درمحیط الکترونیکی معرفی خواهند شد و نقش فناوری اطلاعات و ارتباطات و نیزکتابخانه های مجازی، درامریادگیری، مورد بحث قرارخواهدگرفت.

ادامه نوشته

طرح درس روزانه قرآن ابتدایی کوثر- ناس - توحید- قدر - حضرت ذکریا

نام درس : سوره کوثر    محل تدریس : کلاس    عنوان تدریس : تدریس سوره کوثر        تعداد دانش آموزان : 10 نفر             کتاب : قرآن پایه اول ابتدایی    اهداف کلی :   آشنایی با سوره کوثر    اهداف جزئی : آشنایی و یادگیری آیات سوره کوثر و حفظ کردن آن    اهداف رفتاری : یادگیری و آشنایی با سوره کوثر ( دانش )      آشنایی یا آیات این سوره و حفظ کردن آن ( مهارت ) آشنایی با معنای این سوره و پیاده کردن آن در زندگی ( نگرش ) 

 

رفتار ورودی : سلام      خوبید خانم ها ؟           ( بله )   چه خبر ؟    سرحال اید ؟   (بله)       همه حاضرند ؟      نه خانم فاطمه امروز غایبه . وقتی رفتم دنبالش که بیایم مدرسه مادرش گفت مرض من خودم میام به خانم معلم می گم .          وای ان شا الله که هر چه زودتر خوب بشه بچه ها حتماً براش دعا کنید ، باشه !

 

خوب با نام خدا که بهترین نام هاست . بریم سراغ درسمون .

 

ارزشیابی تشخیصی :  درس قبلی چه درسی بود ؟         یادتونه ؟           سوره عصر       خوب همگی یاد گرفتید؟         ( بله )           از همه می پرسم تا مطمئن شویم یا گرفتند و اگر اشکال داشتند رفع کنیم.         خوب معلومه که یاد گرفتید.             آفرین به شما که خونه تمرین کردید تا خوب یاد بگیرید . حالا تکالیفتان را بگذارید روی میز تا نگاه کنم ؟            آفرین گلای من همتون خوش خط و کامل نوشتید ممنون از همتون.

 

ادامه نوشته

انواع روش تدریس

تعریف روش:

« روش در مقابل واژه ی لاتینی «متد » به کار می رود ، وواژه ی متد در فرهنگ فارسی « معین » و فرهنگ انگلیسی به فارسی «آریانپور »به :روش ، شیوه ،راه ،طریقه ، طرز ، اسلوب معنی شده است . به طور کلی «راه انجام دادن هر کاری » را روش گویند .روش تدریس نیز عبارت از راه منظم ،با قاعده و منطقی برای ارائه درس می باشد .

تقسیم بندی روش تدریس :

۱) روشهای تاریخی

۲) روشهای نوین « صفوی ، ص ۲۳۹، ۱۳۷۰)

« اصطلاح تدریس ،اگر چه در متون علوم تربیتی مفهومی آشنا به نظر می رسد ،اکثر معلمان و مجریان برنامه های درسی با معنی و ماهیت درست آن آشنایی دارند . برداشتهای مختلف معلمان از مفهوم تدریس می تواند در نگرش آنان نسبت به دانش آموزان و نحوه ی کار کردن با آنها تأثیرمثبت یا منفی بر جای گذارد . برداشت چند گانه از مفهوم تدریس می تواند دلایل مختلفی داشته باشد ؛از مهمترین آنها ضعف دانش پایه و اختلاف در ترجمه و برداشت نادرست معلمان از دیدگاههای مختلف تربیتی است. گاهی آشفتگی و اغتشاش در درک مفاهیم تربیتی به حدی است که بسیاری از کارشناسان ، معلمان و دانشجویان این رشته مفاهیمی چون پرورش ، آموزش ،تدریس و حرفه آموزی را یکی تصور می کنند وبه جای هم به کار می برند . این مفاهیم اگر چه ممکن است در برخی جهات وجوه مشترک و در هم تنیده داشته باشند ، اصولاً مفاهیم مستقلی هستند و معنای خاص خود را دارند . 

ادامه نوشته

طراحی آموزشی

طراحی آموزشی

 

استاد مربوطه : سرکارخانم نامی

 

تهیه کننده : طاهره رفیعی

ادامه نوشته

نمونه طرح درس فارسی دوم ابتدایی ( پرچم )

گام اول : مشخصات کلی

نام درس : بخوانیم                              موضوع : پرچم            تعداد دانش آموز : 25 نفر

مقطع : دوم ابتدایی





ادامه نوشته

روشهای نوین در تدریس فارسی ابتدایی

چكيده :

 يکي از مشکلات مهم و اساسي در نظام آموزش و پرورش خصوصاٌ در کشور ما، به کار نگرفتن روش هاي تدريس نوين در آموزش است. به همين سبب کيفيت آموزشي از سطح مطلوب برخوردار نيست و دانش آموزان علاقه زيادي به تحصيل نشان نمي دهند. يكي از دلائل آن عدم آشنايي معلمان با روش هاي نوين تدريس در ادبيات فارسي است.

 

  پيشرفت روز افزون علوم و تحقيقات گوناگون در حيطه هاي مختلف حاكي از آن است كه اطلاعات بشر روز به روز افزايش مي يابد و مطالب جديدي به دست مي آيد.امروزه هر فرد بشر ناچار از استفاده يافته هاي جديد است .

معلم بايدباروشهاي مختلف تدريس آشنا باشد و بايد بدانددر کدامين موقعيت آموزشي از کدامين روش استفاده نمايد. آنچه دراين مقاله خواهد آمد، نگاهي است كوتاه و گذرا به روش هاي نوين تدريس در ادبيات فارسي ونقد آن سخن به ميان خواهد آمد .سپس نتيجه گيري بعمل آمده ودر پايان پيشنهاداتي ارائه مي شود .

 

 واژگان كليدي :  روش تدريس  - ادبيات زبان زبان فارسي تدريس

ادامه نوشته

نظام ارزشیابی در مدارس ایران

« عامل ديگر حضور يافته هاي جديد علمي در حوزه ي روان شناسي و علوم تربيتي است كه رويكردهاي جديدي را در يادگيري مطرح كرده است. رويكردهايي كه در آن، دانش آموز، محور و كانون يادگيري و توليدكننده ي ساخت شناختي در نظر گرفته شده است. در گذشته با حاكميت ديدگاه هاي رفتاري، در فرآيند يادگيري، عوامل خارج از دانش آموز، بسيار مهم‌تر تلقي مي شدند و يادگيرنده كمتر نقش فعال و تأثيرگذار دراين فرآيند را دارا بود؛ به همين دليل آموزش به گام هاي كوچك و ساده تقسيم مي گرديد؛ زيرا باور بر اين بود كه با ادغام اين گام هاي كوچك، يادگيري هاي پيچيده اتفاق خواهد افتاد » (سيف، 1387 : 210). اما ظهور و توسعه ي ديدگاه هاي شناختي و شاخه هاي جديد در آن، همانند سازنده گرايي، يادگيري هاي پيچيده تري همانند تفكر، استدلال، استنباط و ... اهميت يافت و بر نقش فعال دانش آموز در فرآيند يادگيري و جايگاه ممتاز آن تأكيد و توجه شد. بنابراين روش هاي ارزشيابي نيز بر اساس يادگيري به شيوه هاي جديد، چون آزمون هاي عملكردي، پوشه‌ي كار و ... كه بتواند با ايجاد موقعيت هاي واقعي تر، ارزشيابي نمايند، تغيير مي يابد كه گام نخست آن، اجراي ارزشيابي توصيفي در دوره ي ابتدايي است.

ادامه نوشته

نمونه طرح درس علوم تجربی پنجم ابتدایی (تغییر فیزیکی وتغییر شیمیایی )

هدف کلی:آشنایی با تغییرات مواد

  رئوس مطلب:

1- مواد تغییر می کنند

2- تغییرات مواد همیشه به یک صورت نیست

3- در بعضی از تغییرات خواص مواد تغییرو در بعضی خواص مواد تغییرنمی کنند

4- تغییرات مواد فیزیکی یا شیمیایی هستند

اهداف جزئِی:

 

1- با جمع آوری اطلاعات به برخی از خاصیت های مواد پی ببرند

2- با مشاهده ی تغییرات مواد ویژگی های آنها را تعیین کنند

3- با ویژگی های تغییر فیزیکی آشنا شوند

4- با ویژگی های تغییر شیمیایی آشنا شوند

   اهداف رفتاری :

در پایان درس از دانش آموزان انتظار می رود  :

1-  به مطالعه ی تغییرات مواد علاقه مند شوند

2- با مقایسه ی خاصیت های یک ماده قبل و بعد از یک نوع تغییر با ویژگی های این تغییر آشنا شوند

 

3-با انجام فعالیت های مختلف مواردی را که در آن خواص ماده حفظ می شود و  مواردی را که در آن ماده خواص خود را از دست می دهد تجربه کند

4-  بتوانند تغییرات فیزیکی و شیمیایی را تعریف کنند و برای آنها مثال بزنند

ادامه نوشته

اهداف آموزشی در مقاطع مختلف

   فهیمه بالنده

     اهداف آموزشی در مقاطع مختلف

  مهمترین  دوره ی تحصیلی در تمام نظام های آموزش و پرورش جهان،دوره ی ابتدایی است؛زیرا شکل گیری شخصیت       

و رشد همه جانبه ی فرد در این دوره بیشتر انجام می گیرد.

  آموزش و پرورش در دوره ی ابتدایی فعالیتی نظامدار و هدفمند است؛از این رو صاحب نظران اهداف متعددی برای این دوره ذکر کرده اند.

      بر اساس طرح نظام آموزش و پرورش جمهوری اسلامی ایران  در سال 1367 و در جهت اهداف کلی نظام ،اهداف دوره ی ابتدایی در سه حیطه ی شناختی،عاطفی و روانی حرکتی از طرف کمیسیون پیش دبستانی و دبستانی به شرح ذیل تعیین و اعلام شده است:

اهداف پایه اول دوره ابتدایی

الف- اهداف شناختی

1-آموزش اطلاعات مقدماتی،بهداشتی و ایمنی.

2-آموزش خواندن،نوشتن،حساب کردن و استدلال کردن.

3-آموزش اطلاعات ساده در باره ی محیط طبیعی و اجتماعی پیرامون خود.

4-یاد دادن بعضی آیات ساده و سوره های کوچک قرآن کریم

ب- اهداف عاطفی

1-تقویت انگیزه آمدن به مدرسه.

2-علاقه مند کردن کودک به درس خواندن و یادگیری.

3-علاقه مند کردن کودک به ارزشها و آداب و رسوم اسلامی و میهنی و احترام  گذاردن به آن ها.

4-یاد دادن کنترل و عواطف و ابراز آنها به نحو مطلوب.

ج- اهداف روانی - حرکتی

1-پرورش تن و روان و حفظ سلامت جسمی و روانی و شادابی کودک.

2-ایجاد عادت به نظم و ترتیب و پرورش روح همکاری با دیگران.

3-ایجاد زمینه ی شکوفایی و رشد استعداد هنری.

4-پرورش دقت،کنجکاوی و خلاقیت.

 

5-ایجاد عادات بهداشتی و ایمنی.

6-آشنایی با نماز
Normal 0 false false false EN-US X-NONE AR-SA /* Style Definitions */ table.MsoNormalTable {mso-style-name:"Table Normal"; mso-tstyle-rowband-size:0; mso-tstyle-colband-size:0; mso-style-noshow:yes; mso-style-priority:99; mso-style-parent:""; mso-padding-alt:0in 5.4pt 0in 5.4pt; mso-para-margin-top:0in; mso-para-margin-right:0in; mso-para-margin-bottom:10.0pt; mso-para-margin-left:0in; line-height:115%; mso-pagination:widow-orphan; font-size:11.0pt; font-family:"Calibri","sans-serif"; mso-ascii-font-family:Calibri; mso-ascii-theme-font:minor-latin; mso-hansi-font-family:Calibri; mso-hansi-theme-font:minor-latin;}

ادامه نوشته