درتعريف به قضاوت ارزشي توجه شده است اين عنصر ارزشيابي را از حد توصيف صرف آنچه دريك فعاليت آموزشي رخ مي دهد بسيار فراتر مي برد وشخص ارزشياب را ملزم مي كند كه درباره ي ارزش هر فعاليت آموزشي قضاوت كند . چهارم عبارت درجهت انجام اقدامي معين ايت كه درتعريف آمده بديهي است ارزشيابي آموزشي تصميم مدار است وغرض ازآن رسيدن به خط مشي ها واقدامات مناسب تر آموزشي است نتايج ارزشيابي اصلاحاتي را درمحتوا وچگونگي تنظيم مطالب وزمان تخصيص يافته به آموزش آن همچنين تجديد نظر در مواد آموزشي وفعاليت هاي يادگيري وانتخاب نيروي انساني درپي دارد .

انواع ارزشيابي در برنامه ريزي درسي :

درارزشيابي از برنامه هاي درسي بادو نوع ارزشيابي تكويني ومجموعي يا تراكمي روبه رو هستيم ارزشيابي تكويني به نوعي از ارزشيابي گفنه مي شود كه بايد بعداز انجام هر مرحله از برنامه ريزي صورت پذيرد مثلا بعداز تعيين هدف هاي هر برنامه بايد پاسخ سوالات زير مورد توجه برنامه ريزان قرار گيرد .

آيا هدف ها :

-         بر اساس نياز هاي فراگيران تدوين شده اند ؟

-         ارزش لازم را دارند ؟

-         با هم متجانس هستند ياباهم تضاد دارند ؟

-         پاسخ گوي نياز هاي اجتماعي هستند ؟

-         قابليت تحقق دارند ؟

-         در راستاي هدفهاي سطح بالاتر خود هستند ؟

سوالاتي از اين نوع مي تواند بعد از پايان هرمرحله از برنامه ريزي مطرح شود . همچنين مرحله هاي انتخاب محتوا تبيين روش تدريس انتخاب و سازماندهي مواد آموزشي و حتي تعيين شيوه هاي ارزشيابي نيز از اين امر مستثنا نيستند. نتايج به دست آمده از ارزشيابي هاي تكويني مي تواند براي اصلاح و يا حتي تغيير برنامه به برنامه ريزان كمك شايان توجهي كند در حالي كه استفاده نكردن از ارزشيابي هاي به نظام هاي آموزشي و فرا گيران خسارت مي زند و موجب اتلاف سرمايه هاي جامعه مي شود بنابراين قبل از آن كه برنامه فرا گيران خسارت مي زند و موجب اتلاف سرمايه هاي جامعه مي شود بنابراين قبل از آن كه برنامه فرا گيران زيادي را تحت پوشش قرار دهد و ايرادهاي احتمالي ان به فراگيران و سيستم آموزشي آسيب رساند مي توان با انجام اين نوع ارزشيابي ها اشكا لات را اصلاح و يا براي تغيير آن ها تصميم گيري كرد .بعد از آن كه ارزشيابي هاي  تكويني در مورد برنامه باز خورد هايي صورت پذيرفت و آن موجب اصلاحات و يا تغييرات مورد نياز شد برنامه هاي درسي آماده اي اجرا مي شود و با اجراي برنامه ارزشيابي نيز در اصلاح و يا تغيير برنامه بسيار موثر خواهد بود .

به دليل اهميت ارزشيابي  تكويني در برنامه ريزي درسي خصوصا" براي سيستم هاي متمركز آموزشي همچون كشور ايران در زير به انواع ارزشيابي تكويني اشاره مي شود :

 2-ارزيابي نمونه برنامه

اين نوع ارزيابي براي انتخاب انواع فعاليت هاي ياد گيري به كار مي رود هر فعاليت ياد گيري كه در برنامه گنجانده مي شود صرف نظر  از ارتباط آن با فعاليت  هاي ديگربايد ارزيابي شود به طور كلي ارزيابي نمونه برنامه با ارزيابي جزئي يا قسمتي خاص از برنامه سروكار دارد براي مثال دردرس شيمي كلاس اول دبيرستان استفاده از يك ترازوي دقيق براي اندازه گيري اشياء گوناگون در نظر گرفته شده است گروه برنامه ريزان مطمئن نبودند كه آيا نوجونان در اين سن مي توانند از چنين ابزار دقيقي استفاده كنند يا نه . بنابراين به ارزيابي دست زدند و نتيجه گرقته اند كه دانش آموزان به كندي از اين وسيله استفاده مي كنند و اين كار مستلزم توجه بيش از حد به انجام اندازه گيري است و موجب بي توجي يا تمركز نكردن آنان در انجام ساير تكاليف ياد گيري مي شوند بنابراين تصميم گرفتند به كار گرفتن ترازوي دقيق را از برنامه حذف كنند از اين نوع ارز يابي معمولا" در يك تادو كلاس درس انجام مي شود و طبيعتا" نوعي نمونه گيري علمي نيز يعني به نمونه ي نياز داريم كه معروف جا معه دانش آموزان باشد.

3- آزمايش اوليه ي برنامه

آزمايش اوليه برنامه وقتي انجام مي شود كه برنامه براي ارائه در كلاس درس اماده باشد هر چه قبلا" برخي از فعاليت يادگيري كه در تناسب آنها با توانايي هاي فراگير ترديد وجود داشت ارزيابي شدهاند ولي آن ارزيابي براي پاسخ به سوالات اساسي كافي نسيت .اكنون بايد به اجراي تجربي مواد درسي جديد پرداخت و براساس آن به سوالاتي از اين قبيل پاسخ داد: آيا فعاليت يادگيري از توالي منطقي برخوردارند . آيا به تمرينهاي بيش تري نياز است .آيا فعاليت هاي يادگيري امكان تحقق تمامي هدف هاي برنامه را به وجود مي آورند امكان اجراي برنامه روش پيشنهادي وجود دارد چه مطالبي از برنامه رامي تواند حذف كرد بدون آنكه به اصل آن لطمه بخورد.

آزمايش اوليه ي برنامه در نمونه ي كوچك (چهار تا شش كلاس ) صورت مي گيرد تا برنامه ريزان اين امكان را داشته باشند كه نتايج اجراي هر بخش از برنامه را به طور دقيق بررسي كنند و تغييرات احتمالي را در برنامه انجام دهند تا نسخه ما قبل نهايي تدوين شود.

4- اجراي آزمايش برنامه

با انجام ارزشيابي هاي دو مرحله ي قبل اكنون نسخه ي ما قبل نهايي برنامه براي اجراي آزمايشي آماده شده است  اين مرحله از ارزيابي به منظور بررسي كارايي برنامه انجام مي شود . نمونه هايي كه برنامه براي آنان اجرا مي شود معرف جامعه هستند و در انتخاب آنان تفاوت هاي منطقه اي زباني و يا قومي در نظر گرفته مي شود معمولا" انتخاب نمونه در اين موارد به صورت تصادفي طبقه اي است . حجم نمونه بين 30 تا 50 كلاس نتغير است در اين مرحله كه برنامه در شرايط واقعي اجرا مي شود چنانچه ارزيابي هاي انجام شده در مراحل قبلي به خوبي صورت پذيرند در اين مرحله تجزيه و تحليل داده هاي به دست آمده از ارزيابي فقط شرايط استفاده از برنامه را تعيين كرد. پيشنهاد هاي از قبيل تهسلات فيزيكي مورد نياز براي اجراي برنامه چگونگي تربيت معلمان كافي يا نا كافي بودن پيش دانسته ها ي دانش آموزان مي توانند از نتايج اجراي اين مرحله از ارزيابي باشند : به عبارت ديگر چون نمونه در اين مرحله معرف واقعي جامعه است و شرايط و و يژگي هاي جامعه با مفروضات برنامه را سنجيد و پيشنهادهايي پيرامون تجهيزات امكانات و نيروي انساني مورد نياز براي اجراي برنامه ارائه كرد.