تعریف ارزشیابی و پیشرفت تحصیلی
تعاریف متعدد ارزشیابی
1- مقایسه ی اطلاعات به دست امده از طریق اندازه گیری با یک ملاک معین و مطالعه و داوری درباره ی فرد مورد نظر.
2- فرایندی منظم برای تعیین و تشخیص میزان پیشرفت یادگیرندگان در جهت رسیدن به اهداف اموزشی.
3- تجزیه و تحلیل به دست امده از سنجش و اندازه گیری و مقایسه ان ها با معیارهای معین.
4- فرایندی نظام دار برای جمع اوری ، تحلیل و تفسیر اطلاعات به منظور دریافت این موضوع که ایا هدف های مورد نظر تحقق یافته اند یا در حال تحقق هستند.
5- گرداوری اطلاعات و استفاده از ان ها برای تصمیم گیری درباره ی برنامه های اموزشی .
6- وسیله ای برای تعیین میزان موفقیت فعالیت های اموزشی .
« ارزشیابی یعنی گرداوری اطلاعات ، تجزیه و تحلیل ، مقایسه ی انها با معیارهای معین و 7- در نهایت ، ارزش گذاری و تصمیم گیری در مورد انها »
این تعریف علاوه بر جامعیت ، مراحل ارزشیابی را نیز شامل می شود .
هدف ارزشیابی
بسیاری از معلمان تصور می کنند که ارزشیابی از پیشرفت تحصیلی تنها به منظور ارتقای شاگرد صورت می گیرد، در حالی که هدف ارزشیابی بمراتب گسترده تر و مهمتر از چنین مفهومی است . ارزشیابی از یک سو باید وسیله تشخیص باشد ، یعنی از جهاتی قادر باشد از میزان فعالیتهای شاگردان در طول یادگیری واز میزان اموخته ها ، پیشرفت و عقب ماندگی انان اطلاعاتی معتبر به دست دهد و نیز بتواند اگاهیهای لازم را از قدرت و ضعف روش تدریس معلم ، ارزشمند و صریح بودن هدفهای اموزشی و اعتبار محتوا در اختیار بگذارد و از سوی دیگر، ارزشیابی باید وسیله پیش بینی باشد ، یعنی نشان دهد که شاگرد در چه زمینه ای قادراست موفقیت بیشتری کسب کند و در چه جنبه هایی توان پیشرفت ندارد . از این رو، معلمان و مسؤلان اموزش و پرورش باید بدانند چرا ارزشیابی می کنند. به طورکلی ، هدفهای ارزشیابی را می توان درمقوله های زیر مورد بررسی قرار داد :
1- ارزشیابی به عنوان وسیله ای برای شناخت توانایی و زمینه های علمی شاگردان و تصمیم گیری برای انجام دادن فعالیت های بعدی اموزشی.
2- ارزشیابی به عنوان وسیله ای برای شناساندن هدف های اموزشی در فرایند تدریس. فعالیت های اموزشی به منظور رسیدن به هدف های اموزشی صورت می گیرد و ارزشیابی تحقق یاعدم تحقق هدفها را مشخص می کند.
3- ارزشیابی به عنوان وسیله ای برای بهبود واصلاح فعالیت های اموزشی. نتایج ارزشیابی نه تنها میزان پیشرفت تحصیلی شاگردان وعملکرد انان را در فعالیتهای اموزشی و پرورشی مشخص می سازد، بلکه کیفیت تلاش شاگردان وروش تدریس معلم ومیزان مهارت وی را در مورد ارزیابی قرار می دهد.
4- ارزشیابی به عنوان وسیله ای برای شناخت نارساییهای اموزشی شاگردان ترمیم انها. اگر ارزشیابی ، بویژه ارزشیابی تکوینی، براساس موازین علمی تهیه واجرا شود، می تواند درباره پیشرفت تحصیلی شاگردان وضعفها و نارساییهای انان اطلاعات مفیدی دراختیار معلم قرار می دهد.
5- ارزشیابی به عنوان وسیله ای برای ایجاد رغبت وکسب عادات صحیح اموزشی در شاگردان. ارزشیابی را نباید صرفاً به منظور نمره دادن و مقایسه پیشرفت تحصیلی انان با یکدیگر و تعیین افراد قوی و ضعیف به کار برد.
6- ارزشیابی به عنوان عاملی برای ارتقای شاگردان. یکی دیگر از وظایف ارزشیابی، سنجیدن میزان توانایی شاگردان برای ارتقای آنان از یک مرحله به مرحله دیگر است. /* /*]]>*/ /* Style Definitions */ table.MsoNormalTable {mso-style-name:"Table Normal"; mso-tstyle-rowband-size:0; mso-tstyle-colband-size:0; mso-style-noshow:yes; mso-style-parent:""; mso-padding-alt:0in 5.4pt 0in 5.4pt; mso-para-margin:0in; mso-para-margin-bottom:.0001pt; mso-pagination:widow-orphan; font-size:10.0pt; font-family:"Times New Roman"; mso-ansi-language:#0400; mso-fareast-language:#0400; mso-bidi-language:#0400;}
ارزشیابی جهت بهبود آموزش
ارزشیابی دانش آموز به چه منظور صورت می گیرد ؟ هدف از عملکرد دانش آموز ، بهبود اموزش ، حصول اطمینان از موفقیت و تعامل نتایج است .
نتایج ارزشیابی به والدین کمک می کند تا پیشرفت فرزندانش را تحت نظر داشته باشند. همچنین ، نتایج ، انگیزه ای برای کمک به دانش آموزان و خانواده ها فراهم می کنند و به خانواده ها امکان می دهد تا با معلم کلاس ارتباط مثبتی داشته باشند. اطلاعات راجع به ارزشیابی در سطوح مدرسه و ناحیه شالوده ارزشیابی و تغییر برنامه را تشکیل می دهد. داده ها مربوط به عملکرد دانش آموزان به اتخاذ تصمیماتی در بازبینی و به کارگیری نظام آموزشی ، برنامه ریزی ، گروه بندی ، تأمین نیروی انسانی و تخصیص منابع کمک می کند . داده های مربوط به عملکرد دانش آموزاندر سطح ایالتی و ملی اطلاعاتیحیاتی جهت بهبود آموزش از طریق سیاسی و قانونمند در اختیار می گذارد.
ارزشیابی برای حصول اطمینان از موفقیت
ارزشیابی روشی برای سنجش میزان موفقیت در سطوح مختلف است:
· موفقیت فردی: این دانش آموز تا چه حد خوب یادگرفته است؟
· موفقیت آموزشی: این دانش آموز تا چه حد موفق بوده است؟
· موفقیت نظام آموزشی: نظام آموزشی تا چه حد در برآوردن نیازهای یادگیری دانش آموزان موفق عمل کرده است؟
· موفقیت برنامه: برنامه آموزشی ما تا چه حد خوب عمل می کند؟
· موفقیت مقایسه ای: نتایج ما در مقایسه با سطوح ناحیه ای،ایالتی،ملی و بین المللی تا چه میزان نشانگر موفقیت هستند؟